درس گرفتن از آلمانی ها خاطره شر و مسئله ی نژاد

کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» نوشتۀ سوزان نیمن
کتابی دربارۀ چگونگی مواجهه و کنارآمدن کشورها با گذشتۀ شرارت‌بارشان با ارجاع به تجربۀ دو کشور آلمان و امریکا. کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها: خاطره‌ی شرّ و مسئله‌ی نژاد»، با عنوان اصلی Learning from the Germans: Race and the Memory of Evil، کتابی است دربارۀ اینکه آلمانی‌ها در مواجهه با میراث نازیسم و جنایت‌ها و فجایعی که نازی‌ها به بار آوردند چه کرده‌اند و امریکایی‌ها چگونه می‌توانند در مواجهه با تاریخ خشونت‌بار خودشان از آلمانی‌هایی که تجربۀ وحشتناک نازیسم و مواجهه با آن را از سر گذرانده‌‌اند درس بگیرند.
سوزان نیمن در کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» مسئلۀ خاطره‌‌ای را پیش می‌کشد که شرارت در حافظۀ تاریخی ملت‌هایی به جا می‌گذارد که کشورهایشان روزگاری مظهر شر بوده‌اند و مرتکب جنایت و رفتارهای خشونت‌بار و شرارت‌آمیز در سطحی وسیع شده‌اند. او در این کتاب از نحوۀ مواجهۀ چنین ملت‌هایی با گذشتۀ تاریخی تاریکشان سخن می‌گوید و با رویکردی نقادانه به مواجهۀ امریکا با گذشتۀ شرارت‌آمیزش، این دیدگاه را مطرح می‌کند که امریکایی‌ها باید مواجهۀ آلمانی‌ها با نازیسم را در مواجهۀ خودشان با جنایت‌های برآمده از تبعیض نژادی در تاریخ کشورشان الگو قرار دهند.
نیمن در کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» تجربه‌های شخصی خود و تأملات فلسفی درباب موضوع مورد بحث در این کتاب را با نقل تجربه‌های آلمانی‌ها و امریکایی‌هایی که با وجه شریرانۀ تاریخ کشور خود درگیرند می‌آمیزد.
تاد گیتلین، نویسنده و جامعه‌شناس امریکایی، دربارۀ کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» و شیوه‌ای که نیمن در این کتاب برای پرداختن به مسئلۀ شر ابداع کرده است می‌نویسد: «نیمن ژانری جدید ابداع کرده است: فلسفه‌ی تحقیقی. این ژانر چنان جامع است که توانسته با آن به مسئله‌ی شرّ بپردازد. او مفاهیم اخلاقی را در بوته‌ی آزمون واقعیت می‌گذارد و انسان‌هایی واقعی را نشان می‌دهد که با گذشته‌ای نابخشودنی کلنجار می‌روند یا موفق می‌شوند زمام آن را در اختیار بگیرند.»
همچنین مایکل ایگناتیف، نویسندۀ کانادایی، در توصیف و معرفی کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» می‌نویسد: «کتاب درس‌گرفتن از آلمانی‌ها پرسشی مهم طرح می‌کند: در زمانی که آمریکایی‌ها باز دارند با میراث برده‌داری دست‌وپنجه نرم می‌کنند، چه درسی می‌توانند از تلاش آلمانی‌ها برای کنارآمدن با هولوکاست بگیرند؟ پاسخِ نافذ، تأثیرگذار و موشکافانه‌ی نیمن روشن است. وقتش است که آمریکایی‌ها گوش بنشینند و از اضطراب و حقیقت‌جویی آلمانی‌ها در مواجهه‌شان با شرّ درس بگیرند.»
متن اصلی کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» اولین بار در سال 2019 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها»
سوزان نیمن در کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» بر این عقیده است که امریکایی‌ها آن‌طور که باید از تبعیض نژادی، که مصداقی از رفتار شرارت‌بار در تاریخ امریکا است، درس نگرفته‌اند درحالی‌که آلمانی‌ها به‌خوبی از نازیسم درس گرفته‌اند.
نیمن در مقایسۀ میان نوع مواجهۀ آلمانی‌ها و امریکایی‌ها با شَر در کتاب «درس‌‌گرفتن از آلمانی‌ها» به‌ویژه بر هولوکاست و تبعیض خشونت‌بار آلمان نازی علیه یهودیان و تبعیض نژادی و رفتار خشونت‌بار امریکایی‌ها با سیاهپوستان در دورانی که قوانین جیم کرو در امریکا حاکم بود تأکید می‌کند. برطبق قوانین جیم کرو سیاهپوستان در مرتبه‌ای پایین‌تر از سفیدپوستان قرار داشتند و از حقوقی برابر با سفیدپوستان برخوردار نبودند و با آن‌ها با خشونت رفتار می‌شد.
نیمن در کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» این دیدگاه را مطرح می‌کند که امریکایی‌ها نیز باید همان‌طور که آلمانی‌ها از هولوکاست درس گرفتند، از قوانین جیم کرو و تبعیض نژادی در تاریخ‌شان درس بگیرند و مواجهه‌ای درست با این مسئله داشته باشند. او در این کتاب از این موضوع سخن می‌گوید که آلمانی‌ها مسئولیت جنایت‌های گذشتۀ خود را پذیرفته‌ و تاوان آن را، هرچند با طی کردن راهی پُرپیچ‌وخم و دشوار، پرداخته‌اند اما امریکایی‌ها هنوز از قوانین جیم کرو درس نگرفته‌اند و درک درستی از این قوانین و نیز از جنگ داخلی امریکا پیدا نکرده‌اند.
البته نیمن در کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» توضیح می‌دهد که آلمانی‌ها هم به‌محض پایان جنگ و شکست نازیسم، مسئولیت جنایات خود را نپذیرفتند و درک درست آن‌ها از این جنایات به‌تدریج و در طول سالیان شکل گرفت و گسترش یافت و با اتحاد دو آلمان به تثبیت رسید.
کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» کتابی است دربارۀ مسئلۀ شر. این کتاب، هم در سطح نظری به موضوع شر می‌پردازد و هم از طریق بیان تجربه‌های شخصی و گفت‌وگو با افراد مختلفی که با تجربۀ تاریخی شر درگیر هستند این موضوع را مورد کندوکاو قرار می‌دهد.
در کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» سخن از حوادث تاریخی شرارت‌بار است؛ حوادثی که شَر را در سطحی وسیع گسترش داده‌اند و منجر به جنایاتی فجیع شده‌اند. سوزان نیمن در این کتاب از این موضوع سخن می‌گوید که ملتی که کشورش روزگاری چنین شرارت‌هایی را گسترانده است چگونه باید با گذشتۀ تاریخی شرارت‌بار خود مواجه شود. او این بحث را در کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها» با نگاه نقادانه به مواجهۀ امریکایی‌ها با تاریخ جنایتبار تبعیض نژادی و طرح ضرورت درس‌گرفتن امریکایی‌ها از آلمانی‌ها در نحوۀ مواجهه با این تاریخ جنایتبار و پذیرش مسئولیت آن پیش می‌کشد.
کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها: خاطره‌ی شرّ و مسئله‌ی نژاد» با ترجمه و مقدمۀ محمدمصطفی بیات در نشر برج منتشر شده است.

دربارۀ سوزان نیمن، نویسندۀ کتاب «درس‌گرفتن از آلمانی‌ها»
سوزان نیمن (Susan Neiman)، متولد 1955، فیلسوف اخلاق، مفسر فرهنگی و جستارنویس امریکایی است. موضوع نوشته‌های نیمن نقطۀ اتصال میان فلسفۀ اخلاق روشنگری، متافیزیک و سیاست است. او مطالب زیادی در این زمینه، هم برای پژوهشگران و هم برای مخاطبان غیرمتخصص، نوشته است. نیمن اکنون ساکن آلمان و مدیر انجمن اینشتین در پوتسدام است.
از آثار سوزان نیمن می‌توان به کتاب‌های «وضوح اخلاقی: راهنمای ایدئالیست‌های بزرگ» و «شَر در اندیشۀ مدرن: تاریخ جایگزین فلسفه» اشاره کرد.