تمدن و سرمایه داری جلد 3 منظری جهانی: سنجش نظام اقتصاد جهانی

کتاب «تمدن و سرمایه‌داری: سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی» جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی، با عنوان اصلی Civilisation materielle, economie et capitalisme نوشته‌ی فرنان برودل Braudel, Fernand، از مهم‌ترین آثار در نقد و تحلیل اقتصاد سیاسی و سرمایه‌داری است که با ترجمه فرهنگ رجایی و توسط انتشارات علمی و فرهنگی روانه‌ی بازار نشر گردیده است.

مروری بر کتاب «تمدن و سرمایه‌داری: سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی» جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی
فرنان برودل در کتاب «تمدن و سرمایه‌داری: سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی» جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی» دست به کاری بزرگ زده است تا جایی که بتوان دستاورد او را مثالی مستند و دقیق برای توان انسان برای کارهای بزرگ به‌شمار آورد. مطالعه این اثر سه‌جلدی برودل کلاف تمدن تجدد در غرب و نحوه گسترش ن را برای مخاطب می‌گشاید. تمدنی که نه تنها حاصل کوشش غرب، بلکه محصول کوشش شرق نیز بوده است.
کتاب «تمدن و سرمایه‌داری: سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی» جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی، شامل شش گفتار است. این شش گفتار عبارتند از: «۱. تقسیم‌های مکان و زمان در اروپا»، «۲. اقتصادهای شهر، مرکز در گذشته‌ی اروپا؛ قبل و بعد از ونیز»، «۳. اقتصادهای شهر، مرکز در گذشته‌ی اروپا: آمستردام»، «۴. بازارهای ملی»، «۵. بقیه‌ی دنیا، طرفدار یا مخالف اروپا» و «۶. انقلاب صنعتی و رشد»؛ هر گفتار نیز شامل بخش‌های کوتاه‌تری است که هر گفتار کلی را به بخش‌های ‌جزئی‌تر تقسیم می‌کند تا هر گفتار به شکل کاملاً دقیق و مفصل بررسی شود. همچنین سومین مجلد کتاب تمدن و سرمایه‌داری اثر فرنان برودل شامل ۵۸ نمودار و ۱۰۸ تصویر است.
فرنان برودل جلد سوم کتاب تمدن و سرمایه‌داری را با یک فرض تاریخی آغاز می‌کند ـ یا به زعم خود تن به چنین قماری می‌دهد. این فرض برودل این است که تاریخ این توان را دارد که دو نقش را ارائه کند. نقش اول توان توضیح یا به تعبیر دقیق‌تر توانایی متقاعد کردن است و نقش دوم ابزاری برای اثبات درستی. فرنان برودل، خود چنین فرضی را گستاخانه می‌داند که سعی در ارائه طرحی کلی دارد. طرحی که با توجه به اتکا به آن فرض تاریخی، با وجود اطلاعات بسیار زیاد، همچنان اطلاعات اندکی در اختیار دارد. برودل معتقد است با توجه به پیچیدگی جریان‌های تاریخی، مورخان پذیرفته‌اند و توافق کرده‌اند که تاریخ را به اجزای جزئی‌تر تقسیم کنند یا به تعبیری تاریخ را به تاریخ‌ها تبدیل کنند مانند تاریخ لباس، تاریخ هنر و مانند آن. پیرو همین دیدگاه، فرنان برودل کتاب «تمدن و سرمایه‌داری: سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی» جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی، را به صورت نظری به بخش خاصی از تاریخ اختصاص داده است: بخش مادی و اقتصادی. برودل تلاش کرده است تا تاریخ اقتصادی جهان را بین سده‌های پانزدهم تا هجدهم در این مجلد جمع کند وو این‌گونه ادمه تحلیل را ساده‌تر ارائه کند. به هر ترتیب جلد سوم کتاب تمدن و سرمایه‌داری، سعی در ارائه تصاویری دارد که در آن به کرات توصیف، روایت، ایماژ=انگاره، توسعه، الگوهای معمول، و به‌هم‌خوردگی مشاهده می‌شود. آنچه در انتها گفتنش ضروری است این است که ما در این اثر سه جلدی فرنان برودل، با یکی از مهم‌ترین و درخشان‌ترین آثار در حوزه تاریخ اقتصاد و سرمایه‌داری مواجهیم و مایه خشنودی است که هر سه جلد این کتاب بسیار مهم و برجسته به فارسی ترجمه شده است.

برشی از کتاب «تمدن و سرمایه‌داری: سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی» جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی
برای آغاز بحث باید دو اصطلاح را که ممکن است به کژفهمی منجر شوند توضیح بدهم: اقتصاد جهان و یک اقتصاد جهانی.
اقتصاد جهان اصطلاحی است که برای تمامی جهان استفاده می‌شود. آن‌طور که سیسموندی [ژان شارل لئونارددو، ۱۷۷۳-۱۸۴۲، اقتصاددان سوئیسی] بیان می‌کند، [اقتصاد جهان] با «بازار عالم» مطابقت دارد و تمامی «نوع بشر یا آن بخش از نژاد بشر را که به تجارت مشغول‌اند، در بر می‌گیرد و اینکه امروزه در یک معنا، بازاری منفرد را تشکیل می‌دهد».
یک اقتصاد جهانی (اصطلاحی که من در گذشته استفاده کرده‌ام تا یک معنای خاص را برای واژه‌ی آلمانی ولت‌ویرت‌شفت القا کنم)، تنها دغدغه‌ی بخشی خاص از جهان را دارد؛ یک بخش اقتصاد مستقل در جایی از کره‌ی زمین که قادر است اکثر نیازهای خود را برآورد و بخشی که اتصالات درونی و مبادلات آن، نوعی وحدت اندام‌واره را به نمایش می‌گذارد.
به طور مثال من در گذشته جهان مدیترانه را در سده‌ی شانزدهم به عنوان یک تئاتر جهانی یا یک اقتصاد جهانی مطالعه کرده‌ام ـ و مراد من از آن صرفاً خود آن منطقه نبود، بلکه کلیه‌ی مناطقی را که فعالیت این مجموعه برانگیخته بود، شامل می‌شد ـ خواه به سواحل آن نزدیک، خواه بسیار از آن دور باشند. من کلیت این مناطق را به عنوان یک جهان تلقی کردم. با اینکه منطقه‌ی مدیترانه از نظر سیاسی و فرهنگی و حتی اجتماعی از چندین بخش تشکیل شده بود، به طور قطع می‌توان گفت از نوعی اتحاد اقتصادی برخوردار بود که از بالا توسط ابتکارات شهرهای مسلط در شمال ایتالیا، و بالاتر از همه در میان آن‌ها، شهر ونیز، اما همچنین میلان، جنووا و فلورانس بر آن تحمیل شده بود.

درباره‌ی فرناند برودل نویسنده‌ی کتاب «تمدن و سرمایه‌داری: سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی»
فرناند برودل در سال ۱۹۰۲ به دنیا آمد و در سال ۱۹۸۵ درگذشت. او در سال ۱۹۲۳ مدرک رشته‌ی تاریخ خود را گرفت، و متعاقباً در الجزایر، پاریس و سائوپائولو به تدریس پرداخت. او پنج سال را به عنوان اسیر جنگی در آلمان گذراند و در این مدت، تز بزرگ خود را با عنوان مدیترانه و دنیای مدیترانه در عصر فیلیپ دوم نوشت که در سال ۱۹۴۹ منتشر شد. در سال ۱۹۴۶ به عضویت هیئت تحریریه درآمد. وی در سال ۱۹۴۹ موفق به کسب لقب پروفسور شد. برودل دارای دکترای افتخاری از دانشگاه‌های سراسر جهان بود. از جمله آثار مهم او می‌توان به: مدیترانه و جهان مدیترانه‌ای در عهد فیلیپ ثانی ۱۹۴۹؛ پی‌اندیشی درباره تمدن و سرمایه‌داری ۱۹۷۷؛ در تاریخ ۱۹۸۵؛ پویایی سرمایه‌داری ۱۹۸۵؛ هویت فرانسه ۱۹۸۶؛ برآمده از ایتالیا ۱۹۹۱؛ تاریخ تمدن ۱۹۹۵ و خاطرات مدیترانه‌ای ۱۹۹۸ اشاره کرد.

درباره‌ی فرهنگ رجایی مترجم کتاب «تمدن و سرمایه‌داری: سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی»
فرهنگ رجایی متولد ۱۳۳۱ در اراک، اندیشه‌ورز، نویسنده، پژوهشگر علوم سیاسی و مترجم ایرانی است. از جمله آثار وی می‌توان به: تحول اندیشه سیاسی در شرق باستان، نشر قومس، ۱۳۷۵ و کتاب مشکل هویت ایرانیان امروز: ایفای نقش در عصر یک تمدن و چند فرهنگ، نشر نی، ۱۳۸۵ اشاره کرد.