مارکس چه می گوید (اختران)

در دوره جنگ سرد، طرف‌های درگیر، تفکر مارکس را اغلب به شیوه‌های مشابه یا مکمل هم تحریف کردند. در هدف جهان سرمایه داری، خنثی کردن جنبه انتقادی اندیشه مارکس بود به همین دلیل تفسیرهای نادرستی از آثار او رواج دادند. در ایدئولوژی رژیم شوروی، مارکس به عنوان جبرگرایی اقتصادی تعریف شد که بنا به نظریه او عامل انسانی، فرهنگ و تاریخ همگی در خدمت یک ماتریالیسم مکانیکی کم اهمیت جلوه داده می‌شد.با به قدرت رسیدن استالین، اندیشه مارکس با هدف موجه جلوه دادن سرکوب جهت برقراری نظم اجتماعی بار دیگر تحریف شد. پس از مرگ استالین دستگاه رسمی شوروی، دست به از بین بردن منش استالین زدند و مارکسیست‌های غربی شروع کردند به تفسیری جدید از آثار مارکس. در ضمن چندی از آثار مهم مارکس که تا اواسط قرن بیستم منتشر نشده بود کم‌کم انتشار یافت. همین امر کمکی بود به تفسیرهای مجدد از اندیشه مارکس و کم رنگ کردن مارکسیم عامیانه ای که در آن سال ها رواج یافته بود. کتاب کوچک و معروف ارنست فیشر بود با عنوان «مارکس چه می گوید؟» در زمره همین آثار بود.

فیشر با بررسی عناصر اومانیستی اندیشه مارکس ارزیایی اجمالی و فشرده خود را از سر می‌گیرد و در ادامه به مفهوم کار در نظریه مارکس، همچون بیان خلاق نیازها و قدرت های انسان می پردازد و تحلیل او درباره بیگانگی خلاقیت آدمی در جامعه طبقاتی را توضیح می دهد. او در هر فصل یکی از مهم ترین رئوس اندیشه مارکس را که تحریف شده یا در دام مارکسیسم عامیانه گرفتار شده تشریح می‌کند. به نقل از فیشر باید گفت «ضرورت دارد که مارکس واقعی را در برابر تصویر تحریف شده وی قرار داد. برآنیم که به مارکس فرصت دهیم تا خودش سخن بگوید. توضیحات ما محدود می شود به اشاره کردن به برخی نظراتی که به او نسبت می دهند، کمک به دریافتی ساده تر و نیز جدا کردن آنچه پایدار است از آنچه مشروط به زمان بود و دستخوش تحول تاریخی شده است؛ به عبارت دیگر، شیوه انتقادی مارکسیسم را در مورد خود مارکسیسم به کار برده‌ایم».