فصل های درون

کتاب «فصل‌های درون» اثر جوانگ دزو
حکمت چینی با آمیزه‌ای از تخیل و طنز و شوخ‌طبعی. کتاب «فصل‌های درون» حکایت‌هایی است از جوانگ دزو، فیلسوف دائوییِ چین باستان.
جوانگ دزو در کتاب «فصل‌های درون» آموزه‌های دائوییِ لائو تسه در کتاب «دائو دِه جینگ» را، با درآمیختن آن‌ها با حکمت شخصی خود و تخیل بازیگوشانه و خلاقانه‌اش، از مرزهای دائویی فراتر می‌برد و چیزی از خود به دائوئیسم می‌افزاید و آن را بس غنی‌تر از آن‌چه هست می‌کند.
کتاب «فصل‌های درون» صدایی از چین باستان است که با ما از شیوۀ آزاد و رها زیستن سخن می‌گوید و با حکایت‌هایی تمثیلی که رنگی از طنز و شوخ طبعی دارند، رازهایی از هستی و طبیعت انسان را بیان می‌کند و می‌گوید که چطور می‌توان انسان بهتری بود و به گوهر انسانی خویش دست یافت.
کتاب «فصل‌های درون» کتابی است که ادبیات و حکمت را باهم دارد؛ کتابی که هم اسباب لذت ادبی را فراهم می‌کند و هم نکاتی باریک‌تر از مو را درباب زندگی و انسان و طبیعت و جهان، در قالب تمثیل، بیان می‌کند.

مروری بر کتاب «فصل‌های درون»
هوان چونلیان، استادِ تای‌چی، در مقدمه‌ای که بر کتاب «فصل‌های درون» نوشته و ترجمۀ فارسی‌اش در ابتدای ترجمۀ فارسی این کتاب آمده، توصیه می‌کند که کتاب «فصل‌های درون» را با بچه‌ها بخوانیم تا شناختی دیگر از تمثیل‌ها و لطیفه‌های این کتاب پیدا کنیم. منظور چونلیان این است که برای خواندن و درک کتاب «فصل‌های درون» باید قلبِ کودک داشت و از منطق و جدیت و حساب‌کتابِ خشک جهان بزرگسالان فاصله گرفت و به خیال‌ میدان داد که پیشِ چشم‌مان جست‌وخیز کند.
کتاب «فصل‌های درون» حکایت‌ها و حکمت‌هایی از چین باستان را به ما عرضه می‌کند که ما را دعوت به کناره‌گیری از معرکه‌های رقابت بر سر فتح و پیروزی و قدرت، حال هر نوع قدرتی که می‌خواهد باشد، و تن‌سپردن به تقدیر و گذرِ ایام و سازوکارِ طبیعت و گوش‌دادن به صدای درون می‌کنند.
کتاب «فصل‌های درون» دعوتی‌ست به انسان‌بودن و انسانی‌زیستن و خود را به طبیعت پیوند زدن و صداها و رنگ‌های طبیعت را کشف کردن. جوانگ دزو در کتاب «فصل‌های درون» آموزه‌هایش را رندانه با طنز و شوخ‌طبعی و تخیلی آزاد و رها می‌آمیزد و می‌کوشد که راز را ملموس و عینی کند. او در کتاب «فصل‌های درون» راز انسان و طبیعت و جهان را به زبان تمثیل بیان می‌کند و قصه‌هایی نقل می‌کند که در آن‌ها حکمت و آموزه‌ای برای زندگی و نحوۀ مواجهه با جهان و انسان و طبیعت نهفته است.
کتاب «فصل‌های درون» دعوتی‌ست به آزادی و رهایی از تعلقاتی دنیوی که آدمی را عذاب می‌دهند و او را به عرصۀ رقابت‌های جاه‌طلبانه و برتری‌جویانه می‌کشانند و آرامش را از او می‌گیرند. این کتاب به ما می‌گوید که چگونه «هیچ» را دریابیم و آن را زندگی کنیم تا به آرامش و آزادی دست یابیم.
طنز حکایت‌های کتاب «فصل‌های درون» نه از جنس لودگی و طنزِ آشکار که صرفاً برای خنداندن به‌ کار می‌رود، بلکه طنزی رندانه است که در مغز و عمقِ حکایت‌ها جا دارد و در مورادی یادآور طنز نهفته در حکایت‌های عرفانی ادبیات کلاسیک ایران است. جوانگ دزو در کتاب «فصل‌های درون» کارِ جهان و جاه‌طلبی‌های آدمی را به‌ سُخره می‌گیرد و ما را به رها کردن خود از قیدِ تکلف و گران‌جانی فرامی‌خوانَد.
کتاب «فصل‌های درون» از هفت فصل تشکیل شده است.
فصل‌های هفت‌گانۀ کتاب «فصل‌های درون» عبارتند از: «گشت شادمانه»، «هزاران هزار برابر»، «رازِ رویش»، «جهان انسان»، «نشانه‌های فضیلت ناب»، «آموزگار کبیر» و «خاقان فرزانه».

دربارۀ جوانگ دزو، نویسندۀ کتاب «فصل‌های درون»
جوانگ دزو فیلسوفِ چینی حدود قرن چهارم پیش از میلاد بود. او را به‌خاطر کتابی حاوی حکمت و آموزه‌های دائوئیستی، که «فصل‌های درون» بخش نخست آن و بخشی است که آن را با قطعیت متعلق به او دانسته‌اند و در انتساب باقی بخش‌های آن به دزو تردید وجود دارد، می‌شناسند.
بازی با کلمات و تمثیل‌پردازی ویژگی‌های سبکیِ شاخص و مشهورِ نوشته‌های جوانگ دزو هستند. او در نوشته‌هایش، ضمن طرح تمثیل‌هایی فلسفی، با طنز و کنایه از شخصیت‌های تاریخی و جامعۀ کنفوسیوسی نیز انتقاد می‌کرد.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «فصل‌های درون»
کتاب «فصل‌های درون» با ترجمۀ بهزاد برکت و هرمز ریاحی، همراه با یادداشتی به‌قلم هرمز ریاحی و پیشگفتار جین انگلیش، همکار گیا – فو فنگ در تدارک ترجمۀ انگلیسی کتاب، و مقدمۀ هوان چونلیان بر ترجمۀ انگلیسی، در نشر نو منتشر شده است.

بهزاد برکت، متولد 1334 در تهران، استاد دانشگاه، منتقد ادبی و مترجم ایرانی است. او دارای لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تربیت ‌معلم تهران، فوق‌لیسانس زبان‌شناسی از دانشگاه تهران، دکترای ادبیات تطبیقی (ترجمه‌شناسی) از انستیتوی ملی زبان‌ها و تمدن‌های شرقی در پاریس و استاد دانشگاه گیلان است.
از ترجمه‌های بهزاد برکت می‌توان به کتاب‌های «مارسل پروست و ادراکِ زمان» و «فراسوی زنجیرهای پندار» اشاره کرد. از برکت مقالاتی هم در حوزۀ نقد ادبی منتشر شده است.

هرمز ریاحی، متولد 1326، مترجم و نویسندۀ ایرانی است. از ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌ «اسلام: دانشنامۀ هنر اسلامی به‌روایت تصویر» و از آثار تألیفی‌اش می‌توان به مجموعه داستان‌های «قلعۀ خاموش» و «آداب پاروزنان» اشاره کرد.