ارائه ی زاخر- مازخ: سردی و شقاوت

ارائه‌ی زاخر – مازُخ
وقتی به واژه مازُخیسم برخورد می‌کنیم چه بسا بیشتر کاربرد آن در پزشکی به عنوان عارضه‌ای روانی برای ما تداعی شود نه خاستگاه اصلی آن که ادبیات است. اصطلاح مازُخیسم در اصل برآمده از آثار نویسنده اتریشی – آلمانی اواخر قرن نوزدهم به نام لئوپولد فُن زاخر – مازُخ است که داستانهایش درباره عشقهایی توأم با خودآزاری است. از طرفی مازُخیسم خیلی مواقع به عنوان مکمل سادیسم شناخته شده است که اصطلاح سادومازُخیسم از همینجا می‌آید. ژیل دلوز در کتاب ارائه‌ی زاخر – مازُخ: سردی و شقاوت می‌خواهد طی پروژه‌ای انتقادی – بالینی وجه ادبی مازُخیسم را در برابر وجه پزشکی و بالینی آن احیا کند، البته نه به قصد نفی وجه بالینی بلکه به قصد پیوند امر انتقادی و امر بالینی، چرا که دلوز معتقد است این دو می‌توانند از هم بیاموزند. دلوز در این کتاب کارایی ادبیات را به مثابه امر انتقادی به رخ می‌کشد و از طرفی در صدد است مازُخیسم را از سادیسم جدا کند و نادرستی این باور رایج را که مازُخیسم مکمل سادیسم است نشان دهد. او در مقدمه کتاب می‌نویسد: «اغلب اوقات گفته شده که شخصی واحد سادیست و مازخیست است، که ما هم باور کرده‌ایم. لازم است دوباره شروع کنیم و ساد و مازخ را بخوانیم. از آن جا که قضاوت کلینیکی [یا بالینی] مملو از پیش‌داوری‌هاست، پس باید از جایی بیرون از کلینیک شروع کنیم، یعنی از چشم‌انداز ادبی، که این انحراف‌ها نامشان را از آن گرفته‌اند.»
ارائه‌ی زاخر – مازُخ: سردی و شقاوت با ترجمه پویا غلامی در نشرِ بان منتشر شده است.
درباره نویسنده: ژیل دلوز (1995 – 1925)، فیلسوف فرانسوی.