همیشه همان ابرها (گیلگمش) سینما و زندگی به روایت نوری بیلگه جیلان

کتاب «همیشه همان ابرها» روایتی از نوری بیلگه جیلان
سینما و زندگی به روایت نوری بیلگه جیلان
کتاب «همیشه همان ابرها» روایتی از گفت‌وگوهای نوری بیلگه جیلان است. جیلان در این کتاب به پرسش‌ها به‌گونه‌ای پاسخ می‌دهد که گویی اولین‌بار است در مواجه با آنها قرار گرفته است، بنابراین پاسخ‌هایش امیدوارانه است. جیلان از جمله فیلمسازان مطرحی است که نگاهی هنرمندانه به قصه‌های فیلم‌هایش دارد.
کتاب «همیشه همان ابرها» به کوشش مهمت ایلماز برای مخاطب علاقه‌مند به بیلگه جیلان گردآوری و تنظیم شده است. پرسش‌ها و پاسخ‌های کتاب در حقیقت جستجویی برای ناگفته‌های جیلان است. گاهی پرسش‌ها یکسان انتخاب شده‌اند تا معناهای جدید از نقطه نظرات او برای مخاطب بیشتر شرح داده شود.
مترجم در بخشی از مقدمه‌‌ی کتاب می‌نویسد: «این مجموعه‌ی گفت‌وگو که از نخستین تا آخرین فیلم فیلم‌ساز تا این لحظه را در برگرفته، جهت دیگری را هم آشکار می‌کند. این‌که چطور جیلان پس از گذشت همه‌ی این سال‌ها در رابطه‌اش با آشفتگی معناها و در جدال با روحِ آشتی ناپذیر خود صریح و صادقانه حرف می‌زند. فیلم‌سازی که از نظر کسب افتخارهای هنری در جایگاهی ایستاده که غایب رؤیاهای هر سینماگری از این جنس است... .»
درباره کتاب «همیشه همان ابرها»
کتاب ترجمه‌ای منتخب و برگزیده از گفت‌وگوهای نوری بیلگه جیلان است. در واقع مواردی را اولویت قرار داده که مربوط به زندگی و سینمای جیلان باشد.
کتاب با مقدمه‌ای از مترجم آغاز می‌شود و فهرست مندرج در آن عبارت است از: جست‌وجوی معنا در قصبه، منطقه‌ای امن، وجدان یک لا‌ک‌پشت، سفر به شهر ناموجود، پرسه‌های شخصی، اواخر بهار، حقیقت در جایی است که پنهانش کرده‌ایم، معمایی به نام انسان، ماندن در خواب زمستانی، پدران و پسران.
در بخشی از گفت‌وگوی کتاب «همیشه همان ابرها» می‌خوانیم:
در مجله‌ی سینما گفته بودید: «دنیای تبلیغات را اصلا دوست ندارم، چون تبلیغات از اساس چیزی است که بر پایه‌ی دروغ بنا شده است.»
راستش همه کمابیش این را می‌دانند که تبلیغات دروغ است. برای همین احساس کردم اولین کاری که در سینما باید انجام دهم گسستن از زیبایی‌شناسی تبلیغات است. سعی کردم تا جایی که می‌شود تکنیک و دوربین به چشم نیاید و حرکات دوربین تا حد امکان کم شود. برای همین هم همه‌ی پیشنهادهایی را که برای ساخت فیلم تبلیغاتی داشتم رد کردم، ولی در عکاسی هم همین ماجرا وجود دارد. آن‌جا سعی می‌کنی نورپردازی فقط در خدمت معرفی محصول و به دور از واقعیت باشد. همین باعث شد این تصور در من ایجاد شود که برای خلق «حس واقعی» باید از مناسبات دنیای تبلیغات فاصله بگیرم. در این فیلم، در مقایسه با فیلم‌های قبلی، از نماهای نزدیک کمتری استفاده کردم. البته استفاده نکردن از نمای نزدیک یک اصل نیست. مثلا در سینمای برگمان به‌وفور از نماهای نزدیک استفاده شده است، اما برای استفاده از نمای نزدیک باید دلیل مناسب داشت.
جیلان در پاسخ به دیگر پرسش دربارۀ اهمیت فیلم سکوت بیان می‌کند: سکوت سیاه و سفید است و تصویرهای فیلم خیلی شبیه عکس‌های دوران عکاسی من هستند. (می‌خندد) شاید هم تماشای سکوت با دوره‌ای خاصی از زندگی من گره خورده است. انگار به منطقۀ ممنوعه‌ای از درونم نفوذ کرد، به آن‌چه از خانواده و اطرافیانم به من رسیده بود، به مجموعه‌ای از چیزهایی که در درون خود یافته بودم اما درباره‌اش با کسی حرفی نزده بودم، جرئت گفتنش را پیدا نکرده بودم.
درباره نوری بیلگه جیلان
نوری بیلگه جیلان عکاس و کارگردان ترکیه‌ای است که سال 1959 در استانبول به دنیا آمد. او با عکاسی قدم در فعالیت‌های هنری گذاشت. جیلان در رشته مهندسی برق دانشگاه بغازیچی تحصیل کرد و سپس به دانشگاه هنرهای زیبای معمار سنان رفت و آنجا دو سال در رشتۀ سینما درس خواند. او یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین فیلمسازان است که مورد توجه بسیاری در سینمای جهان بوده است.
او دورانی که بین سال‌های 1982 تا 1989 عکاسی کرد را «عکس‌های اولیه» و عکس‌های سال‌های 2003 تا 2009 را «سینما اسکوپ ترکی» نام‌گذاری کرد. دورۀ سوم عکاسی او «برای پدرم» نام دارد. جیلان با ساخت یک فیلم کوتاه به نام «پیله» فیلمسازی را آغاز کرد. فیلم کوتاه «پیله»ی او در جشنواره کن سال 2005 به نمایش درآمد. سال 1998 او فیلم بلند «قصبه» را کارگردانی کرد. فیلم بلند «دوردست» که سومین اثر سینمایی اوست، سال 2002 جوایز بسیاری کسب کرد. جایزۀ هیئت داوران و جایزۀ بهترین بازیگر مرد در جشنواره‌ی کن از جوایز فیلم بود. فیلم چهارم کارگردان هم موفق بود و نظر منتقدان را به خود جلب کرد. «اقیلم‌ها» عنوان فیلم چهارم جیلان جایزۀ فیبرشی جشنواره کن سال 2006 را به دست آورد. نخل طلای کن برای فیلم «خواب زمستانی» از دیگر جوایز مهم و با ارزش اوست.
نوری بیلگه جیلان سال 2009 در شصت و دومین دورۀ جشنواره فیلم کن از اعضای هیئت داوران بخش مسابقۀ بین‌الملل بود.
درباره ترجمه فارسی کتاب «همیشه همان ابرها»
کتاب «همیشه همان ابرها» با عنوان فرعی «سینما و زندگی به روایت نوری بیلگه جیلان» را محمد فهیمی به فارسی برگردانده است. نشر چشمه چاپ و نشر کتاب را برای علاقه‌مندان به سینمای نوری بیلگه جیلان به عهده داشته است.