تاریخ فشرده ی آلمان

کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» نوشتۀ جیمز هاؤز
چرا آلمان در مناسبات جهانی حضوری مؤثر و کلیدی دارد؟ این پرسشی است که با خواندن کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» جیمز هاؤز پاسخی برای آن خواهیم یافت.
کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان: از ژولیوس سزار تا آنگلا مرکل»، با عنوان اصلی The Shortest History of Germany: From Julius Caesar to Angela Merkel—A Retelling for Our Times، دوری سریع در تاریخ آلمان، از گذشته‌های دور تا روزگار معاصر و دوران صدراعظمی آنگلا مرکل، است.
جیمز هاؤز در کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» به‌شیوه‌ای مختصر و مفید و از منظری تازه به‌روایت تاریخ دیروز و تاریخ معاصر آلمان می‌پردازد تا در پرتو گذشته و با قرار دادن آلمانِ دوران آنگلا مرکل در چشم‌اندازی تاریخی، درکی روشن از آلمان معاصر و نقش کلیدی‌ آلمان در مناسبات بین‌المللی به دست دهد.
در نشریۀ «بوک‌لیست» در توصیف کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» و شیوۀ کار نویسنده در این کتاب، آمده است: «جیمز هاؤز خیلی خوب خواننده را راهنمایی می‌کند... و با آوردن مثال‌های امروزی نشان می‌دهد تاریخ آلمان، از گذشته‌های دور تا همین اواخر، باعث شده این کشور، اگر نگوییم بازیگر کلیدی، دست‌کم باید بگوییم یکی از بازیگران کلیدی رهبری جهان باشد.»
متن اصلی کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» اولین بار در سال 2017 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان»
جیمز هاؤز، چنانکه خود در پیش‌گفتار کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» اشاره می‌کند، بر آن است که تاریخ آلمان را، از آغاز تا دوران معاصر، نه از منظری کلیشه‌ای و آن‌گونه که تصور رایج است بلکه از منظری نو و متفاوت روایت کند.
هاؤز در پیش‌گفتار کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» نقل قولی از یوشکا فیشر، وزیر خارجۀ آلمان از سال 1998 تا 2005، می‌آورد که فیشر در آن بدبینانه از آیندۀ غرب سخن گفته و نابودی آن را پیش‌بینی کرده است. هاؤز آن‌گاه به پرسشی اشاره می‌کند که تیتر روزنامۀ «نیویورک‌تایمز» در همان زمانی بوده که فیشر اظهار نظر بدبینانه‌اش را دربارۀ آیندۀ غرب بیان کرده بوده است. پرسش مطرح در تیتر «نیویورک‌تایمز» این بوده که آیا آنگلا مرکل، که در آن دوره هنوز صدراعظم آلمان بود، می‌تواند آخرین مدافع غرب لیبرال باشد؟
کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» کتابی است که قصد دارد چراییِ چنین پرسش و انتظاری را دربارۀ آلمان معاصر بر ما روشن کند.
انتظار از اینکه آلمان، نجات‌دهندۀ غرب از نابودی باشد شاید برای آن‌ها که آلمان برایشان معادل آلمان هیتلری است دشوار باشد مخصوصاً که فجایعی که هیتلر به بار آورد نه متعلق به گذشته‌ای دور که مربوط به تاریخ قرن بیستم است. همین نکتۀ شگفت‌آور است که به‌اعتقاد هاؤز در کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» روایتی متفاوت از تاریخ آلمان را می‌طلبد. هاؤز در کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» با مروری بر تاریخ آلمان، از آغاز تا دوران صدراعظمی آنگلا مرکل، در پی آن است که پاسخی به کسانی ارائه دهد که با شگفتی می‌پرسند: چطور ممکن است آلمان در مدتی کوتاه چنان تغییر کرده باشد که به‌عنوان یکی از امیدهای غرب برای نجات خود از نابودی مطرح شود؟! کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» با قرار دادن آلمان جدید در یک چشم‌انداز تاریخیِ طولانی، از چراییِ این امکان سخن می‌گوید.
کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» از پیش‌گفتار، سرآغاز و چهار بخش تشکیل شده است. بخش‌های چهارگانۀ کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان» عبارتند از: «پنج قرن نخست (58 پیش از میلاد – 526 میلادی) رومیان ژرمن‌ها را می‌آفرینند، سپس ژرمن‌ها رم را تسخیر می‌کنند.»، «پنج قرن دوم (526 م – 983 م) ژرمن‌ها رم را دوباره می‌سازند.»، «پنج قرن سوم (983 م – 1525 م) جنگ بر سر آلمان» و «پنج قرن چهارم (1525 میلادی تاکنون) آلمان در دو مسیر پیش می‌رود.»

دربارۀ جیمز هاؤز، نویسندۀ کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان»
جیمز هاؤز (James Hawes)، متولد 1960، داستان‌نویس، مورخ و فیلمنامه‌نویس بریتانیایی است. هاؤز همچنین مدرس نویسندگی خلاق در دانشگاه‌های آکسفورد و آکسفورد بروکس است. او تحصیلکردۀ زبان و ادبیات آلمانی در دانشگاه‌های آکسفورد و کالج دانشگاهی لندن است و تدریس زبان آلمانی در چند دانشگاه را هم در کارنامۀ کاری خود دارد.
آثار جیمز هاؤز، چه آثار داستانی و چه تاریخ‌نگاری‌های او، کتاب‌هایی پرفروش و محبوب بوده‌اند. او در سال 2005 در یکی از کتاب‌های خود، با عنوان «برای انگلستان صحبت کن»، برگزیت را پیش‌بینی کرده است.
از دیگر آثار جیمز هاؤز می‌توان به کتاب‌های «انگلیسی‌ها و هون‌ها» و «حفاری کافکا» اشاره کرد.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان»
کتاب «تاریخ فشرده‌ی آلمان: از ژولیوس سزار تا آنگلا مرکل» با ترجمۀ سعید مقدم در نشر مرکز منتشر شده است.
سعید مقدم، متولد 1334 در مشهد، مترجم ایرانی مقیم سوئد است. مقدم تحصیلکردۀ زبان‌شناسی در دانشگاه یوتبوری سوئد است و علاوه بر ترجمۀ کتاب‌هایی از زبان‌های انگلیسی و سوئدی به فارسی، کار در بنیاد «مرکز آموزش ایران» در یوتبوری، به‌عنوان مترجم و معلم زبان‌های فارسی و سوئدی، را نیز در کارنامۀ کاری خود دارد. او همچنین با همکاری یانه کارلسون، نویسنده و مترجم سوئدی، آثاری از شاعران و نویسندگان ایرانی معاصر را به زبان سوئدی ترجمه کرده است.
از ترجمه‌های سعید مقدم می‌توان به کتاب‌های «خاستگاه‌های جهان مدرن: روایتی درباره‌ی تاریخ جهان و محیط زیست از قرن پانزدهم تا قرن بیست‌ویکم»، «میان گذشته و آینده: هشت تمرین در اندیشه‌ی سیاسی»، «تاریخ عقاید سیاسی از افلاطون تا هابرماس»، «پسر اِسوِئا»، «نزدیک‌ترین چیز به زندگی» و «اِستونِر» اشاره کرد.