دانستنی های نجات بخش انیمیشن

کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن: راهنمای اصول، قواعد و روش‌ها برای طراحان انیمیشن کلاسیک، رایانه‌ای، بازی‌های ویدئویی و اینترنتی» اثر ریچارد ویلیامز
یک کتاب آموزشیِ کاربُردی برای طراحی و کارگردانی انیمیشن. کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن: راهنمای اصول، قواعد و روش‌ها برای طراحان انیمیشن کلاسیک، رایانه‌ای، بازی‌های ویدئویی و اینترنتی»، با عنوان اصلی The Animators Survival Kit: A Manual of Methods, Principles, and Formulas for Classical, Computer, Games, Stop Motion, and Internet Animators، چنانکه در عنوان فرعی آن اشاره شده است، راهنمایی‌ست که طراحان انواع انیمیشن را به کار می‌آید و اصول، قواعد و روش‌های طراحی انیمیشن را به کسانی که در این حوزه کار می‌کنند یا علاقمند به کار در این حوزه‌اند یاد می‌دهد.
ریچارد ویلیامز، که خود از استادان کهنه‌کار انیمیشن است و به‌طور عملی در این عرصه کار کرده است، در کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» فوت‌وفن طراحی و کارگردانی انیمیشن و قواعد بنیادین آن را به زبانی ساده و شیرین آموزش می‌دهد.
کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» یک کتاب پایه‌ای برای یادگیری طراحی و کارگردانی انواع انیمیشن است. ویلیامز در این کتاب از مهمترین نکاتی که در طراحی و کارگردانی و ساخت انیمیشن باید مورد توجه قرار داد سخن می‌گوید.
کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» بر اساس کلاس‌های پیشرفتۀ انیمیشن در امریکا و سراسر اروپا، با همکاری انیماتورهای مطرح و چیره‌دست و امتحان‌پس‌داده‌ای چون والت دیزنی، پیکسار، دریم ورکز، بلو اسکای و برادران وارنر نوشته شده است.
این کتاب پُلی‌ست میان نسل قدیم و جدید انیماتورها و پشتوانه‌های تجربی و فنی انیماتورهای کاربَلَد کلاسیک را به نسل جدید انیماتورها منتقل می‌کند.
متن اصلی کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» اولین بار در سال 2001 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن»
کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن»، چنانکه در پیش‌گفتار کوتاه فرناز خوشبخت بر ترجمۀ فارسی این کتاب اشاره شده، «به سبکی بسیار صریح و راحت نوشته شده است و دارای نثر و بیانی روراست، محاوره‌ای و بسیار "خودمانی" است».
ریچارد ویلیامز، که در مکتب انیماتورهای بزرگ کلاسیک کار کرده و از بازماندگان آن نسل بود، در کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» ماحصل تجربیات و آموزه‌های خود را در این حیطه و آنچه را در عمل و نیز از استادان خود آموخته است در اختیار نسل جدید انیماتورها گذاشته است.
کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» نه یک کتاب خشک تئوریک، بلکه کتابی زنده و خوشخوان و جذاب درباب چگونگی طراحی و کارگردانی انیمیشن است و راحت با مخاطب ارتباط برقرار می‌کند.
ریچارد ویلیامز کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» را با نقل خاطرات‌ و تجربه‌های خودش از همکاری با غول‌های انیمیشن و کسانی که انیمیشن‌های به‌یادماندنی دیزنی، از جمله «گوفی» و «کتاب جنگل»، را طراحی کرده‌ بوده‌اند و بیان آموخته‌هایش از آن‌ها آغاز می‌کند. ویلیامز تعریف می‌کند که چطور، با اینکه زمانی سرش باد داشته و انیمیشن‌های دیزنی را قبول نداشته و می‌خواسته چیزی متفاوت با آن‌ها خلق کند، به‌تدریج درمی‌یابد که به جای مقاومت در برابر آن انیمیشن‌ها باید از طراحان آن‌ها بیاموزد چون واقعاً ماهرانه و نبوغ‌آمیز خلق شده‌اند.
تأکید ویلیامز در کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» بر درونی‌کردن آموزه‌های تکنیکی است و بر اینکه وقتی کسی می‌خواهد انیمیشن طراحی کند بهتر است آموزه‌هایش را چنان وارد ناخودآگاهِ خود کرده و در خودش درونی کرده باشد که وقتِ کار کردن، آگاهانه در فکر تکنیک نباشد.
ویلیامز همچنین، با نقل حکایتی، می‌گوید که در این کتاب نود و نُه فنِ طراحی انیمیشن را آموزش می‌دهد اما یک فن صدم هم وجود که نام‌اش «استعداد» است.
در کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن»، ضمن مباحث آموزشی طراحی انیمیشن، تاریخچه‌ای هم از انیمیشن ارائه شده است. ویلیامز در این بخش از کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» نشان می‌دهد که ایده انیمیشن چطور در سرِ انسان غارنشین نیز بوده و خود را در نقاشی‌های دیواره غارها عیان کرده است.
ویلیامز در فصل اول و مقدماتی کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» درباره این کتاب می‌نویسد: «این کتاب را می‌توان یک دوره‌ی آناتومی در انیمیشن دانست؛ درست مانند چنین دوره‌ای در طراحی از مدل زنده. به شما نشان می‌دهد که چگونه چیزها در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و چگونه کار می‌کنند. این معلومات دست شما را در بیان احساستان باز می‌گذارد.»
طراحان انیمیشن و علاقمندان به این حرفه در کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» می‌آموزند که چطور انیمیشن‌های خود را زنده و باورپذیر طراحی کنند.
سه شیوه برای متحرک‌سازی، نبرد بزرگ طرفداران تک‌فریم و دو فریم، اشتباهات معروف در تصاویر میانی، دستیابی به بازی بیشتر در جسم، تصویر میانی کش‌آمده، به دست آوردن حس وزن، حرکت کف پا، جابجایی وزن، حرکت بازوها، پاورچین با نوک پنجه‌ای پا، دویدن و پریدن و جست‌وخیز، انعطاف‌پذیری در صورت، فشار و وزن، زمان‌بندی حرکات لرزشی، هماهنگی صدا و تصویر، تغییر حالت چهره و شیوه درآوردن حرکات حیوانات در انیمیشن از جمله موضوعاتی‌اند که در کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» به آن‌ها پرداخته شده است.

درباره ریچارد ویلیامز، نویسنده کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن»
ریچارد ادموند ویلیامز (Richard Edmund Williams)، متولد 1933 و درگذشته به‌سال 2019، انیماتور، صداپیشه، کارگردان و نویسنده کانادایی – بریتانیایی است.
ویلیامز انیمیشن را در مکتب استادان قدیمِ این هنر آموخته بود. او دنبال این بود که راز موفقیت آن استادان و ظرافت‌های کارشان را دریابد و برای همین آن‌ها را استخدام و خودش، به‌عنوان دستیار و همچنین کارگردان آن استادان، با آن‌ها کار می‌کرد. او همچنین بر آن بود که آنچه را از غول‌های انیمیشن آموخته بود به نسل‌های بعدی انتقال دهد.
معروف‌ترین و بهترین کار ویلیامز در انیمیشن، کارگردانی انیمیشن فیلم «چه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟» است. این فیلم دو جایزه اسکار را برای ریچارد ویلیامز به ارمغان آورد.

درباره ترجمۀ فارسی کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن»
کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن: راهنمای اصول، قواعد و روش‌ها برای طراحان انیمیشن کلاسیک، رایانه‌ای، بازی‌های ویدئویی و اینترنتی» با ترجمه و پیش‌گفتار فرناز خوشبخت در انتشارات بنیاد سینمایی فارابی منتشر شده است.
فرناز خوشبخت، متولد 1356 در تهران، روزنامه‌نگار و مترجم ایرانی است. خوشبخت دارای لیسانس مترجمی زبان انگلیسی از دانشگاه آزاد و فوق لیسانس انیمیشن از دانشگاه هنر است.
او، که از سال 1375 همکاری با نشریات گوناگون هنری و سینمایی را آغاز کرد، سابقۀ همکاری با نشریانی چون «فصلنامه سینمایی فارابی» و نیز مجله‌های «دنیای تصویر»، «سیمیا»، «پیلبان انیمیشن»، «نقد سینما» و... را در کارنامۀ کاری خود دارد.
از ترجمه‌های فرناز خوشبخت می‌توان به کتاب‌های «آموزش گام‌به‌گام کاریکاتور»، «یاقوت در دود»، «هنر رنگ‌سازی» و «آموزش فن و هنر سفالگری» اشاره کرد.

رتبۀ کتاب «دانستنی‌های نجات‌بخش انیمیشن» در گودریدز: 4.39 از 5.