مذاکرات ایران و آمریکا: اسناد سیاسی سفارت آمریکا در تهران
در نیمۀ نخست قرن بیستم، جهان صنعتی نسبت به یک چیز اشتهایی سیریناپذیر داشت: انرژی. در میان تمام منابع انرژی نیز نفت جایگاه ویژهای داشت. منابع اصلی این طلای سیاه به ویژه در منطقۀ غرب آسیا یا، آنگونه که کشورهای اروپایی و آمریکا مینامندش، خاورمیانه واقع شده بود. داستان پر فراز و نشیب کشورهای صنعتی محتاج منابع انرژی با کشورهای صاحب نفت کمابیش در تمام قرن بیستم ادامه داشت. ایران به عنوان یکی از چند کشور بزرگ تولیدکنندۀ نفت نیز از این کشمکش به دور نماند.
خواننده در این کتاب، که محمد آقاجری آن را به فارسی ترجمه کرده است، با گزارشی به نسبت کامل از روند مذاکرات دولت آمریکا با دولتمردان وقت ایران، یعنی محمد مصدق و فضلالله زاهدی در فاصلۀ دیماه 1331 تا 1332 روبرو میشود. محور اصلی این مذاکرات نیز دستیابی به یک توافق نفتی با دولت وقت بریتانیاست. از جمله موارد مطرح شده در این مذاکرات میتوان به تقاضای وام صد میلیون دلاری ایران از آمریکا، برآورد خسارات وارد شده به شرکت سابق ایران و انگلیس در اثر ملی شدن نفت، فروش نفت به آمریکا، کمک اقتصادی آمریکا و... اشاره کرد. اسناد گردآوری شده البته دیدگاهی یکجانبه و از سوی طرف آمریکایی را در اختیار میگذارد، اما با عنایت به فقدان منابع تاریخی از سوی ایران، به درک بهتر خواننده از آن برهۀ تاریخی کمک شایانی میکند.
دربارۀ نویسنده: جان پی گلنون
ادامه keyboard_arrow_down