طاس: 35 جستار کوتاه فلسفی درباره شادی خوشبختی ایمان خردباستانی سیاست و کله های تاس

کتاب «طاس» اثر سایمون کریچلی
فلسفه‌ورزی‌هایی گره‌خورده با زندگی روزمره. کتاب «طاس: 35 جُستارِ کوتاهِ فلسفی دربارۀ شادی، خوشبختی، ایمان، خرد باستانی، سیاست و کله‌های طاس»، با عنوان اصلی Bald: 35 Philosophical Short Cuts، مجموعه‌ای است از جستارهایی کوتاه درباب همه‌چیز، از فلسفۀ یونان باستان گرفته تا شکسپیر و فوتبال و موسیقی و برگزیت و داستان علمی – تخیلی و آشویتس و کرونا و... .
سایمون کریچلی در جستارهای کوتاه کتاب «طاس»، که همگی اولین بار در نشریۀ «نیویورک تایمز» و سپس در این کتاب به چاپ رسیده‌اند، مفاهیم فلسفی را در همه‌چیز، از بغرنج‌ترین مباحث فلسفی گرفته تا معمولی و پیش‌پاافتاده‌ترین و ملموس‌ترین سرگرمی‌ها و دلمشغولی‌های آدمی در زندگی روزمره، جستجو می‌کند و به زبانی ساده و به‌دور از قلمبه‌گویی و زبان رایج میان برج‌ عاج‌نشین‌های فلسفه و نیز با مقادیری طنز و شوخ‌طبعی از مفاهیم و مسائلی بنیادین سخن می‌گوید که انسان همیشه در زندگی با آن‌ها درگیر بوده و هست.
کتاب «طاس» کتابی است که فلسفه را به زندگی عملی پیوند می‌زند یا به‌بیانی این پیوند را آشکار می‌کند و به ما می‌گوید که فلسفه چه راهکارهایی برای مواجهه و مقابله با مشکلات و بحران‌ها و فجایع و اضطراب‌های زندگی دارد.
سایمون کریچلی در کتاب «طاس» از شادی و خشونت و ایمان می‌گوید و راه‌به‌راه به تاریخ فلسفه و اندیشه گریز می‌زند تا دریابیم که می‌توان از میراث فکری به‌جامانده از کهن‌ترین اعصار برای مواجهه با مسائل امروز استفاده کرد.
متن اصلی کتاب «طاس» اولین بار در سال 2021 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «طاس»
شاید بپرسید که چرا سایمون کریچلی عنوان «طاس» را برای کتاب خود برگزیده است؟ جواب: طاس نخی است که همۀ این جستارها را به هم وصل می‌کند. می‌پرسید چگونه؟ کریچلی طاسی را، چیزی که خودش تجربۀ آن را دارد و در مقدمۀ کتاب «طاس» از این تجربه نوشته است، استعاره‌ای برای شفافیت و صراحت و بی‌حفاظ به جهان نگریستن و جسورانه و بی‌پرده‌ دربارۀ همه‌چیز نوشتن گرفته است.
کریچلی در مقدمۀ کتاب «طاس» منظور استعاری خود از طاس و طاسی را با نقل این جُک که پدرش برایش می‌گفته است شرح می‌دهد: «من هیچ‌وقت تو بچگی از خونه بیرون نرفتم. خانواده‌م اونقد فقیر بودن که مادرم نمی‌تونست برامون لباس بخره. وقتی ده سالم بود، مادرم برام یه کلاه خرید تا بتونم کله‌مو از پنجره بکنم بیرون.»
کریچلی جستارهای کتاب «طاس» را به بیرون آوردن کلۀ طاسِ بدون کلاه و بی‌حفاظ از پنجره تعبیر می‌کند، یعنی نوعی فکر کردن بی‌پروا و بدون محافظه‌کاری در فضای عمومی و بیان بی‌پرده و بدون روتوش افکار خود. کریچلی با ادغام دو معنای واژۀ انگلیسی‌ای که برای طاس به‌کار می‌رود، یعنی Bald، که علاوه بر طاس و بی‌مو، به‌معنای رُک هم هست این هردو معنا را در هم ادغام کرده و درواقع از معنای اول به معنای دوم پُل زده است.
کتاب «طاس» یک رُک‌گویی و شفاف‌گوییِ فلسفی است. نویسنده در این کتاب، بدون پرده‌پوشی و لفاظی‌ها و ملاحظات و احتیاط‌های آکادمیک، با جهان و مسائل جهان و آدمیان مواجه شده و دربارۀ آن‌ها سخن گفته است.
کتاب «طاس» بیان دغدغه‌های فلسفی و انسانی به زبانی خودمانی و صریح و صمیمانه است. نویسنده در این کتاب، ساده و شفاف و صریح سخن می‌گوید و مطلب را نمی‌پیچاند.
کتاب «طاس» فلسفه را به‌عنوان فعالیتی جمعی و نه عملی انتزاعی و در انزوا به ما ارائه می‌دهد و آن را به فضای عمومی پیوند می‌زند. نویسنده در جایی از این کتاب ما را به تأمل در مفهوم شادی دعوت و با تأملات خود درباب این مفهوم شریک می‌کند و جاهایی دیگر مفاهیمی دیگر را پیش می‌کشد و این‌گونه منظومه‌ای از مفاهیم گوناگون فلسفی را در متن زندگی اجتماعی و عمومی شکل می‌دهد و فلسفه را به کفِ خیابان می‌آورد یا آن را در کف خیابان از نو کشف می‌کند.
کریچلی در کتاب «طاس» گرد مفاهیم می‌گردد و آن‌ها را به زبانی صریح و خودمانی بررسی و تحلیل می‌کند و از وجوه و مناظر گوناگون و از دید فلاسفه و متفکران مختلف به آن‌ها می‌نگرد.
کریچلی در کتاب «طاس» به ما می‌گوید که فلسفه چگونه می‌تواند به ما در مواجهه با مسائل و مصائب و مشکلات و بحران‌های زندگی یاری کند. مثلاً او در جستار آخر این کتاب از بحران همه‌گیری کرونا می‌نویسد و در صحبت از این بحران به تاریخ فلسفه و اندیشۀ بشری نقب می‌زند تا راهکارهایی فلسفی برای مواجهه با هراس برآمده از چنین بحرانی ارائه دهد.
کتاب «طاس» از مقدمه، نُه بخش به نام‌های «شادی؟»، «من معتقدم»، «فیلسوف‌ها به چه دردی می‌خورند؟»، «تراژدی خشونت»، «آتنِ قطعه‌قطعه»، «چیزهای دیگر»، «فیلیپ ک. دیک، فیلسوف گاراژ»، «قطعۀ آخر: کووید» و سی‌وپنج جستار تشکیل شده است.
جستارهای سی‌وپنج‌گانۀ کتاب «طاس» عبارتند از: «شاد همچون خدا»، «آن‌سوی دریا»، «چگونه در آخرت دوام بیاوریم»، «انجیل به روایت من»، «دست‌کشیدن از (تقریباً) همۀ امیدها»، «چرا مورمونیسم را دوست دارم»، «آزادی ایمان – خطبه‌ای مسیحی»، «مرارت عشق»، «سکۀ تحسین»، «طرف‌داری فوتبال به‌مثابۀ مدلی برای زندگی»، «فیلسوف چگونه موجودی است؟»، «وقتی سقراط با فائدروس ملاقات کرد: اروس در فلسفه»، «شکاکیتی که می‌توانیم به آن باور داشته باشیم»، «جوشکاری‌کردن، شاید که رؤیا دیدن»، «برگزیستنسیالیسم»، «کوریورو»، «بگذار باشد – پاسخی به پرسش هملت»، «چرخۀ خشونت»، «تئاتر خشونت»، «هنر حافظه»، «بوی گند آکادمی»، «در باغ ارسطو»، «تراژدی دموکراسی»، «واقعاً چه بر سر الئوسیس آمد؟»، «ما تقدیر سقراط را می‌دانیم. تقدیر ما چیست؟»، «شادترین انسانی که دیده‌ام»، «پیشکشی به پروردگاران فوتبال»، «هیچ نظریه‌ای برای همه‌چیز در کار نیست»، «خطرات قطعیت – درسی از آشویتز»، «هیچ‌چیز نمی‌ماند، چشم‌انداز عشق دیوید بویی»، «پ. ب. ک.»، «تأملاتی درباب ماهی‌کلی»، «کنوسی آینده»، «ماجراجویی‌هایی در کارخانۀ رؤیا» و «ترس ما، لرز ما، قدرت ما».
کتاب «طاس: 35 جُستارِ کوتاهِ فلسفی دربارۀ شادی، خوشبختی، ایمان، خرد باستانی، سیاست و کله‌های طاس» با ترجمۀ قاسم نجاری در نشر لِگا منتشر شده است.

دربارۀ سایمون کریچلی، نویسندۀ کتاب «طاس»
سایمون کریچلی (Simon Critchley)، متولد 1960، فیلسوف انگلیسی است. کریچلی فیلسوفی است که این سنت باستانی فلسفی را که می‌گوید «فلسفه با شگفتی آغاز می‌شود» به چالش می‌کشد. او معتقد است که فلسفه نه با شگفتی، بلکه با نومیدی آغاز می‌شود.
از آثار سایمون کریچلی می‌توان به کتاب‌های «درباب طنز: خندیدن به خود یا به دیگری؟»، «وقتی به فوتبال فکر می‌کنیم به چه فکر می‌کنیم»، «الفبای ناممکن‌ها» و «خیلی کم... تقریباً هیچ: مرگ، فلسفه، ادبیات» اشاره کرد.