دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی (کتاب پارسه) روابط ایالات متحده و ایران در آستانه انقلاب

کتاب «دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی» نوشته «خاویر گررو»
The Carter Administration and the Fall of Irans
Pahlavi Dynasty: Us - Iran Relations on the Brink of the 1979 Revolution

کتاب «دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی» نوشته «خاویر گرِرو» به بررسی روابط ایران و آمریکا در انقلاب ایران می‌پردازد. سیاست خارجی کارتر تا چه اندازه در انقلاب ایران نقش داشته است؟ چه علل و عواملی سبب سقوط خاندان پهلوی شد؟ آیا شاه ایران نقش کارتر و دولت آمریکا در فروپاشی سلطنتش را باور داشت؟ «خاویر گررو» با بررسی تحولات در ایران نگاهی موشکافانه به موضوع فروپاشی خاندان پهلوی و عملکرد دولت کارتر و انقلاب ایران انداخته است. حتی شاه مخلوع ایران هم مطمئن بود که دولت کارتر نقشی در سرنگونی حکومت پادشاهی او نداشته است. اما دولت کارتر و مجلس نمایندگان آمریکا نیز بدون اینکه قبول مسئولیت کنند انگشت اتهام به سوی شاه برگرداندند. گررو با دقتی عمیق این گذر تاریخی را بریا خواننده در کتابش بازگو می‌کند.
کتاب«دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی» برای دوستداران و علاقه‌مندان تاریخ و علوم سیاسی جذاب است.

درباره کتاب «دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی»
کتاب دارای ده فصل است که در هر فصل با موضوعی مرتبط با دگرگونی ایران و سیاست دولت آمریکا به بحث و تحلیل می‌پردازد. در دیباچه کتاب ماجراهایی از تفکر و دیدگاه شاه و همچنین عملکرد شاه و دولت آمریکا توضیح داده می‌شود. کارتر برای فهم نگرانی‌ها و دلواپسی‌های کشورهای بیگانه که همگی بر ضد آمریکا متحد شده بودند، مصمم بود بدون پیش داوری به صحنه جهانی نزدیک شود. روند و مسیر حرکت‌های کارتر و دیگر نمایندگان مجلس در کتاب توضیح داده می‌شود. عناوین فصل‌های کتاب عبارت است از: میان آرمان‌گرایی و واقع‌گرایی سیاست خارجی کارتر، یک آتاتورک ناکام، شاه و ایران در 1977، حقوق بشر و دور جنگ افزار، اشک ها وصراحی‌ها، سایۀ آیت‌الله، کبریت و جنگل به سوی انقلاب، انقلاب، از دست رفتن ابتکار عمل ناتوانی در واشگتن و تهران، فکر کردن به چیزی که فکر کردنی نیست، پایان یک عصر، پیروزی انقلاب
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
«کارتر به ترنر دســتور داد تا طرحی را برای بازســازی سیا ارائه دهد و در این کار “جســورانه“ عمل کنــد. بنابراین ترنر ماننــد گاوی که وارد یک چینی فروشی شــود، پا به سیا نهاد. در وهلۀ اول دریافت که سازمان بیش از حد کارمند دارد. “تقریبا از همان لحظۀ ورودم به سازمان دریافتم که کارمندان از سروکول هم بالا می‌روند. “ بیزاری کارتر از عملیات پنهانی سیا به اخراج اکثر مأموران کارکشــته‌ای انجامید که در انجام آن دخیل بودند. در داخل سازمان، طرح تعدیل کارمندان به “کشــتار هالووین“ شــهرت یافت و تعداد مأموران عملیات پنهانی را از 1200 به کمتر از 400 تن کاهــش داد. کارتر با این اقدام خود دشمنی قسم خوردۀ اعضای سازمان را برای خود دست و پا کرد. صدها تن از کارمندان سیا با نام‌های با این جمله که “نیازی به خدمت شما نیست،“ از کارشان اخراج شدند. حتی ترنر بعدها اظهار داشت که معیارهای به کارگرفته شده در اخراج کارمندان و شایعاتی که به سرعت مطبوعات در فضای کشور پراکندند، بسیاری از کارمندان ســیا را در این باور راسخ کرد که رؤسای جدید درحکم
46 دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی دشمن عمل کرده اند. مأموران ناخشنود سیا که از کار بیکار شده و از بابت خدمات طولانی مدت خود هیچ‌گونه پاداشــی دریافت نکرده بودند به شدت از کارتر انتقاد کردند و بعدها مشتاقانه به آغوش ریگان شتافتند.
تغییرات انجام شده در سیا و نیز انتخاب هرولد براون به سمت رئیس پنتاگون بازتاب تمایل کارتر برای بازسازی دستگاه امنیت ملی و پرهیز از درگیری نظامی ایالات متحده در خارج از کشور بود. کارتر خاطرات خود را با بیان این حقیقت به پایان می‌رساند که از اینکه هیچ سرباز امریکایی در جنگی که زیر نظر وی بود به هلاکت نرســید “مایۀ تســلی خاطر“ بود که “وی همیشه آن را محترم می‌داشته است“. هرولد براون محصول عصر مک‌نامارا در پنتاگون بود. فیزیک‌دانی که متخصص فناوری نظامی بود و ریاست انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا را نیز بر عهده داشت...کارتر انتظار داشت با انتصاب براون در رأس پنتاگون فرایندی را آغاز کند که به کاهش نیروهای ایالات متحده در خارج از کشور و نیز کاهش بودجه بینجامد.»

درباره نویسنده کتاب «دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی»
خاویر گرِرو استاد دانشگاه است. او فارغ التحصیل رشته امنیت بین‌الملل و کنترل جنگ‌افزار، تاریخ و سیاست بین الملل خاورمیانه است. همچنین گرِور استاد دانشگاه کلمبیای نیویورک است. او درباره سیاست خارجی ایران در زمان ریاست جمهوری کارتر تحلیل و بررسی جالب توجهی در کتاب «دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی» ارائه دهد.

درباره ترجمه فارسی کتاب «دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی»
عنوان اصلی کتاب عبارت است از:
The Carter Administration and the Fall of Irans Pahlavi Dynasty: Us - Iran Relations on the Brink of the 1979 Revolution

کتاب «دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی» با عنوان فرعی «روابط ایالات متحده و ایران در آستانۀ انقلاب» توسط «غلامرضا علی‌بابایی» به فارسی برگردانده شده است. کتاب حاضر را بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه برای دوستداران به مطالعه علوم سیاسی و تاریخ چاپ و منتشر کرده است.

رتبه کتاب «دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی» در گودریدز: 4 از 5.