کار کار انگلیسی هاست

کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست: چرا ایران به ما بی اعتماد است؟»، نوشتۀ جک استراو
کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست: چرا ایران به ما بی‌اعتماد است؟»، با عنوان اصلی The English Job: Understanding Iran and Why It Distrusts Britain، کتابی است که عنوان آن برای مخاطبان ایرانی یادآور رمان «دایی‌جان ناپلئون» ایرج پزشکزاد و سریالی است که ناصر تقوایی بر اساس این رمان ساخت، چرا که «کار کارِ انگلیسی‌هاست» تکیه‌کلام دایی‌جان ناپلئون بود و او بود که همه‌چیز را زیر سر انگلیسی‌ها می‌دید. جک استراو در کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» به همین قضیۀ اعتقاد رایج در میان ایرانیان که انگلیس در هر توطئه و دسیسه‌ای علیه ایران دست دارد و به چرایی و منشاء این اعتقاد پرداخته است. جک استراو در این کتاب به رمان و سریال دایی‌جان ناپلئون هم، به عنوان مصداق سوء‌ظن ایرانیان به انگلیسی‌ها، اشاره می‌کند و در این باره در فصل دوم کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» می‌نویسد: «این تصور از بریتانیایی‌ها (که همیشه ما را به اسم انگلیسی‌ها می‌خوانند) و قدرت ماورایی آن‌ها، به‌زیبایی در رمان دایی‌جان ناپلئون نوشتۀ ایرج پزشکزاد آمده است. (از این رمان بعدها سریال بسیار موفقی هم ساختند) داستان درباره پیرمردی پریشان‌حواس و رنجور است که سرش از شکست‌های روزگار کوفته شده و در خیال خود را در هیبت ناپلئون می‌بیند و ایمان دارد که بریتانیایی‌ها برای کشتن‌اش دسیسه می‌کنند.»
جک استراو، که خود به عنوان سیاستمدار به ایران رفت‌وآمد داشته و نخستین وزیر امور خارجۀ بریتانیا بوده که بعد از انقلاب به ایران آمده، در کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» سعی کرده است، ضمن پرداختن به پیشینۀ رابطۀ ایران و بریتانیا و ریشه‌های بدبینی و بی‌اعتمادی ایرانیان به انگلیسی‌ها، ایران و فرهنگ و تاریخ آن را، آن‌گونه که شناخته است، به خارجی‌ها بشناساند. او در این کتاب از زبان کسی که با دیدن و شناختن ایران و مردم آن به این کشور علاقمند شده است از ایران و تاریخ آن سخن می‌گوید.
متن اصلی کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» نخستین بار در سال 2019 منتشر شده است.

مروری بر کتاب کار کارِ انگلیسی‌هاست
جک استراو در فصل اول کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» به روایت سفر غیررسمی و گردشیِ خود به ایران در سال 2015 می‌پردازد؛ سفری به همراه همسر و دو رفیق قدیمی که، چنانکه جک استراو شرح می‌دهد، با رویدادهایی همراه می‌شود که قدری نگرانی برای مسافران به بار می‌آورد و سفر را به کام‌شان تلخ می‌کند. با این همه جک استراو خود را به ایران و فرهنگ آن علاقمند نشان می‌دهد و چنانکه می‌گوید انگیزه همراهی دوستانشان با او و همسرش در این سفر تعریف‌هایی بوده که استراو از ایران کرده بوده است.
در فصل بعدی کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» به موضوع بدبینی ایرانی‌ها به انگلیس و از جمله بدبینی سیاستمداران ایران به آن کشور پرداخته شده است. عنوان این فصل «کار، کار اینگیلیسی‌هاست» است و چنانکه مترجم در پی‌نوشت توضیح داده، استراو در متن اصلی کتاب خود نیز این عبارتِ برآمده از فرهنگ عامیانۀ ایران را به همین صورت به زبان انگلیسی آوانگاری کرده است. استراو در این فصل از کتاب فراموش نمی‌کند که متلکی هم به کیسینجر، سیاستمدار معروف امریکایی، بگوید و این‌گونه از موضع او در قبال ایران انتقاد کند. جک استراو سعی دارد فرهنگ و ایدئولوژی ریشه‌دار در سرزمین ایران را به خوانندگان کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» بشناساند و آن‌ها را به درک بهتری از ایران و ایرانیان و موضعشان در قبال انگلیسی‌ها برساند. از همین روست که او در فصل بعدی کتاب به گذشتۀ تاریخی ایران و تاریخ ایران باستان نقب می‌زند تا ایران و فرهنگ آن و باورهای ایرانیان را در چشم‌اندازی تاریخی به مخاطبان خارجی کتاب خود معرفی کند. او در فصل سوم کتاب بحث خود را از کوروش هخامنشی آغاز می‌کند و می‌رسد به ایران بعد از اسلام.
فصل چهارم کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» درباره شاه اسماعیل یکم و حکومت صفویان است و در فصل‌های بعدی به ریشه‌های بدگمانی و بی‌اعتمادی ایران به انگلیس و نیز به ایرانِ سال‌های بعد از انقلاب و موضوعاتی چون مذاکرات هسته‌ای و برجام و انتخابات ریاست جمهوری در ایرانِ دهه‌های اخیر و نیز تحریم‌های سخت ترامپ علیه ایران و نوسانات ارز و تأثیرات تحریم‌ها بر زندگی مردم ایران پرداخته شده است.

درباره جک استراو، نویسنده کتاب کار کارِ انگلیسی‌هاست
جان ویتاکر استراو (John Whitaker Straw)، معروف به جک استراو (Jack Straw)، سیاستمدار انگلیسیِ متولد 1946، از سال 2001 تا 2006 وزیر امور خارجۀ انگلستان بود. جک استراو همچنین به همراه دومینیک دو ویلپن و یوشکا فیشر ریاست هیئت اروپایی را در نشست مشترکی که درباره انرژی هسته‌ای در ایران بین وزیران خارجۀ اروپایی و هیئت ایرانی در سعدآباد تهران برگزار شد، به عهده داشت.

درباره ترجمۀ فارسی کتاب کار کارِ انگلیسی‌هاست
کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست: چرا ایران به ما بی‌اعتماد است؟» با ترجمۀ علی مجتهدزاده در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است. علی مجتهدزاده، متولد 1359 در شهر قائنِ خراسان جنوبی، روزنامه‌نگار و مترجم ایرانی است. پدرش دبیر ادبیات بود و یکی از مشوقان اصلی او به کتابخوانی. مجتهدزاده اولین بار در کودکی و حین خواندن ترجمۀ احمد شاملو از رمان «پابرهنه‌ها»ی زاهاریا استانکو و صحبت با پدرش درباره این ترجمه به مقولۀ ترجمه به‌طور جدی علاقمند شد. کار ترجمه را از دوره دبیرستان آغاز کرد، اما نخستین ترجمه‌های چاپ‌شده‌اش به دوره دانشجویی برمی‌گردد. مجتهدزاده تحصیلکرده رشتۀ تئاتر دانشگاه تهران است. در همان دوره متونی را در زمینۀ تئاتر ترجمه کرد. بعضی ترجمه‌های دوره دانشجویی‌اش در مطبوعات چاپ شدند. کم‌کم به روزنامه‌نگاری رو آورد. مطالبش در نشریات گوناگون چاپ می‌شد تا اینکه در سال 1385 به صورت حرفه‌ای وارد کار روزنامه‌نگاری شد و در نشریۀ «بانی فیلم» مسئولیت یک صفحه را به عهده گرفت. مدتی به کار در مطبوعات و خبرگزاری‌ها پرداخت و بعد از چند سال در اواسط دهۀ 90 خورشیدی بار دیگر و این بار جدی‌تر و به‌طور حرفه‌ای به کار ترجمه رو آورد.
مجتهدزاده در حوزه‌های مختلف ترجمه کرده است. از جمله ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «ترانۀ مرغ اسیر»، «تب بشکه»، «هر روز موهبتی است» و «بایگانی همیشگی» اشاره کرد.

رتبۀ کتاب «کار کارِ انگلیسی‌هاست» در گودریدز: 3.80 از 5.