کتاب «جان شیفته» اثر رومن رولان
داستانی درباره بیداری زنان در سده بیستم. «جان شیفته» اثر سترگ و شاهکار رومن رولان است که روایت اصلی‌اش حول زنی به نام آنت شکل می‌گیرد که می‌توان او را نماد نسلی از زنان در دوره‌ای مشخص به شمار آورد.
زمان ماجراهای رمان «جان شیفته» ربع اول قرن بیستم است. وقایع مهم این دوره پرتلاطم در رمان «جان شیفته» به تصویر درآمده‌اند و به این ترتیب می‌توان تصویری از یک عصر را در این رمان حجیم مشاهده کرد.
کتاب «جان شیفته» یکی از مهم‌ترین و مشهورترین رمان‌های قرن بیستمی است که به زبان‌های متعددی ترجمه شده و خوانندگان زیادی در سراسر جهان داشته است. این کتاب در ایران نیز بارها تجدیدچاپ شده و همیشه مورد اقبال خوانندگان بوده است.
مروری بر کتاب «جان شیفته»
کتاب «جان شیفته» رمانی کلاسیک و حجیم است که در چهار جلد و پنج بخش اصلی نوشته شده است.
شخصیت اصلی رمان «جان شیفته» زنی به نام آنت است که به خانواده‌ای متمول و متشخص تعلق دارد. او اما مادر و سپس پدرش را در سال‌های آغاز جوانی از دست می‌دهد و در نتیجه وارث دارایی زیادی می‌شود و چون به جز عمه‌ای پیر کس دیگری را ندارد گزینه بسیار قابل توجهی برای ازدواج به شمار می‌رود اما آنت زیر بار چنین زندگی‌ای نمی‌رود.
رومن رولان قهرمان اصلی کتاب «جان شیفته» را به گونه‌ای خلق کرده که می‌توان او را نماد و الگویی از زنان تحول‌خواه در دهه‌های ابتدایی قرن بیستم دانست. آنت ریوی‌یر، به قول رومن رولان، به گروه پیشتاز آن نسل از زنان متعلق است که در فرانسه ناگزیر شد به دشواری، با پنجه درافکندن با پیش‌داوری‌ها و کارشکنی همراهان مرد خویش، راه خود را به سوی یک زندگی مستقل باز کند.
آنت زنی است که رومن رولان زندگی‌اش را در دو سطح در رمان «جان شیفته» به تصویر کشیده، یک سطح رویی که همه آن را می‌بینند و سطحی دیگر که آنت در آن همواره تنهاست: «تنها، در آتش، در پوشش پرده‌ای مقدس. این شعله جاودانی برای چیست، -شعله‌ای که بی‌هدف می‌نماید، منظور آن عوض می‌شود، ولی همان که هست می‌ماند، و در عین حال خورش و مایه عذاب زندگی اوست؟ آنت دیگر تقریبا در پایان زندگی خود است که پاسخ را می‌شنود، -پاسخی که آن را به او می‌فهماند و می‌قبولاند.»
جلد اول کتاب «جان شیفته» که آنت و سیلوی نام دارد، تنها نمودار بیداری آنت است. بیداری از خوابی خوش و تهی از رویا که آنت جوان تا زمان مرگ پدر در آن به سر می‌برده است. این خواب خوش اما با کابوس مرگ قطع می‌شود. آنت پس از مرگ پدرش خودش را تنها می‌بنید و در خویشتن فرو می‌رود. او ساعت‌ها در اتاق پدرش می‌ماند و ایامی را که با او در آنجا گذرانده به یاد می‌آورد. آنت و پدرش همیشه در این اتاق با هم درباره کتاب‌هایی که خوانده بودند و موضوعاتی دیگر گفت‌وگو می‌کردند. آنت در اتاق پدرش یادداشت‌های به جامانده از او را می‌خواند و متوجه وقایعی می‌شود که از آنها بی‌خبر بوده است. وقایعی که زندگی او را متاثر می‌کنند.
کتاب «جان شیفته» جایگاهی ویژه در میان رمان‌های قرن بیستمی دارد. این اثری است که رومن رولان در آن به تصویر زمانه‌اش پرداخته است اما «جان شیفته» مثل هر شاهکاری دیگری اثری است متعلق به همه زمان‌ها و امروز همچنان خواندنی و قابل توجه است. خود رولان نوشته: «جان شیفته که حتی در مرگ پیشاپیش گام برمی‌دارد فراتر از این نبرد امروزه و ویرانی‌های آن می‌رود، فراتر از دژهایی که مسخر می‌کند یا که خود می‌سازد. جان شیفته در آخرین رویاهای خود با آن نیروی آفریننده که کهکشان‌های خود -این نطفه‌ای خدایی را- درون شب می‌افشاند یکی می‌گردد. آنت در سرنوشت و در رفتار خودکامانه آن ادغام می‌شود و در واپسین ساعت معترف می‌گردد که همه درد زندگی‌اش زوایه خمش آن بوده است.»
درباره رومن رولان نویسنده کتاب «جان شیفته»
رومن رولان در 29 ژانویه سال 1866 در یکی از شهرهای مرکزی فرانسه متولد شد. پدر و پدربزرگ مادری‌اش سردفتر اسناد رسمی بودند. رولان در بیست سالگی وارد دانشسرای عالی پاریس شد و پس از فارغ‌التحصیل شدن به رم ایتالیا رفت. رولان بعدها مدرک دکتری ادبیات گرفت و سپس استاد تاریخ هنر و تاریخ موسیقی شد.
رولان از نویسندگان مهم ادبیات فرانسه است که شهرتی جهانی دارد. او اگرچه در رشته موسیقی تحصیل کرد اما به صورت حرفه‌ای به نویسندگی پرداخت. آثار اولیه او نمایشنامه‌های بود که با نگاهی به قهرمانان تاریخ نوشته شدند. او همچنین کتاب‌هایی هم در زمینه‌های تاریخ و موسیقی نوشته اما عمده شهرتش به خاطر رما‌ن‌هایش است «جان شیفته» و «ژان کریستف» از مهم‌ترین رمان‌های رومن رولان به شمار می‌روند. او در سال 1944 و در 78 سالگی از دنیا رفت.
درباره ترجمه کتاب «جان شیفته»
کتاب «جان شیفته» با ترجمه م. ا. به‌آذین در نشر دوستان منتشر شده است.
م. ا. به آذین با نام اصلی محمود اعتمادزاده در بییست و سوم دی‌ماه 1293 در رشت و در خانواده‌ای که بازرگان و خرده‌مالک بودند به دنیا آمد. به‌آذین تحصیلات ابتدایی‌اش را در شهر زادگاهش سپری کرد و در میانه 1306 به همراه خانواده‌اش به مشهد رفت. پس از سه سال درس خواندن در مشهد به تهران رفت و در آنجا ادامه تحصیل داد. تحصیلات به‌آذرین بی‌ارتباط با ادبیات بود اما او علاقه زیادی به ادبیات داشت و خودش پیگیرانه به مطالعه آثار ادبی می‌پرداخت. به‌آذین در شهریور 1311 به همراه گروهی دیگر از جوانان ایرانی که بورسیه دولت بودند برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی و ریاضیات به فرانسه رفت و پس از چند سال در سال 1317 به ایران بازگشت. به‌آذین به عنوان ستوان دوم به نیروی دریایی پیوست و به خرمشهر رفت. پس از شهریور 20 به‌آذین جذب تفکر چپ شد و پس از جدایی‌اش از ارتش در خرداد 1323 به حزب توده ایران پیوست. با جدایی از ارتش به‌آذین به معلمی روی آورد و به عنوان معلم ریاضی و فیزیک مشغول به کار شد. در همین دوران بود که او نام مستعار به‌آذین را برای خود انتخاب کرد. از به‌آذین ترجمه‌های متعددی به جا مانده است که اغلب از زبان فرانسه است اما او ترجمه‌هایی از زبان واسطه هم انجام داده است. از به‌آذین همچنین تعدادی داستان نیز چاپ شده است. به‌آذین در سال‌های حیاتش با مطبوعات و نشریات هم همکاری داشت و سردبیر مجلاتی مثل «کتاب هفته» و «پیام نوین» بود. «باباگوریو»، «فاوست»، «شاه لیر»، «چرم ساغری» و «دن آرام» از دیگر ترجمه‌های اوست.
ادامه keyboard_arrow_down
