سرزمین جدید

کتاب «سرزمین جدید» نوشتۀ آکسل فون گرفه
طلیعۀ ایران مدرن به‌روایت گزارش‌ها و عکس‌های یک روزنامه‌نگار و عکاس آلمانی. کتاب «سرزمین جدید: ایران در آغاز پهلوی»، با عنوان اصلی Iran. Das neue Persien، ماحصل سفر آکسل فون گرفه، عکاس و روزنامه‌نگار آلمانی که در ارتش رایش سوم خدمت می‌کرد، به ایران و مأموریتی است که او در این کشور داشته است. گرفه باید در این سفر، گزارشی جامع از مدرنیزاسیون ایران عصر رضاشاه فراهم می‌آورده و از این طریق به دولت آلمان نازی، در ارزیابی ایران، یاری می‌رسانده است.
گرفه کتاب «سرزمین جدید» را به‌سفارش و با حمایت یوهان اسمند، سفیر وقت آلمان در تهران که از سال 1935 تا 1939 این سِمَت را داشته، تدارک دیده است و چاپ اصلی این کتاب با یادداشتی تحسین‌آمیز از وزیر خارجۀ آلمان هیتلری همراه بوده است.
گرفه در کتاب «سرزمین جدید» از طریق عکس‌ها و ثبت مشاهداتش از ایران دورۀ پهلوی اول، تصویری از دستاوردهای آن دوران، در زمینۀ مدر‌ن‌سازی ایران، به دست داده و وجوه گوناگون مدرن‌سازی در ایران را بازتاب داده است.
متن اصلی کتاب «سرزمین جدید»، چنانکه در مقدمۀ علی دهباشی بر ترجمۀ فارسی این کتاب توضیح داده شده، اولین بار در سال 1937 میلادی (1316 خورشیدی)، یعنی کمی قبل از شروع جنگ دوم جهانی، در انتشارات آتلانتیس منتشر شده است. این کتاب جزوی از مجموعه‌ای با عنوان «مجموعۀ کره زمین» بوده که کتاب‌هایی دربارۀ هند، ایتالیا، ژاپن و دیگر کشورهایی را شامل می‌شده که نازی‌‌ها بعدها و در آلمان هیتلری سعی کردند بر آن‌ها سلطه یابند.
عنوان اصلی کتاب «سرزمین جدید»، چنانکه سعید فیروزآبادی در مقدمه‌اش بر ترجمۀ فارسی این کتاب اشاره کرده است، در زبان فارسی «ایران، سرزمین جدید پارس» معنا می‌دهد.
کتاب «سرزمین جدید» سندی ارزشمند برای پژوهشگران و علاقمندان به مطالعه دربارۀ تاریخ ایران مدرن است و تصویری چندوجهی از سال‌های آغازین مدرن‌سازی ایران به دست می‌دهد.

مروری بر کتاب «سرزمین جدید»
دانشگاه، کارخانه‌، راه‌آهن، ساختمان‌های دولتی، خیابان‌های آسفالت؛ این‌ها از جمله نمودهای سرآغاز مدرن‌سازی ایران هستند که در کتاب «سرزمین جدید» بازتاب یافته‌اند.
آکسل فون گرفه در کتاب «سرزمین جدید» پوست‌اندازی ایران و گذار آن از سنت به تجدد را، از طریق عکس‌هایی که جلوه‌گر مدرنیزاسیون دوران رضاشاه هستند و توضیحاتی که پای این عکس‌ها آورده است، از منظر خودش که روزنامه‌نگار و عکاسی آلمانی است، روایت می‌کند.
البته روایت گرفه از مدرن‌سازی ایران عصر پهلوی اول، چنانکه در مقدمۀ علی دهباشی بر ترجمۀ فارسی کتاب «سرزمین جدید» توضیح داده شده، گزارشی تبلیغاتی و توأم با پروپاگاندا و بزرگنمایی و تعریف‌وتمجیدهای اغراق‌آمیز است اما از خلال همین گزارش تبلیغاتی نیز می‌توان تصویری از فرایند تحول در ایران آن دوره به دست آورد.
کتاب «سرزمین جدید» از دو بخش به نام‌های «سفری به ایران» و «سرزمین جدید» تشکیل شده است.
بخش اول کتاب «سرزمین جدید» شامل گزارشی دربارۀ تاریخ و جغرافیای ایران و نیز ایرانِ دورۀ رضاشاه است و بخش دوم، عکس‌هایی از نقاط مختلف ایران و یادداشت‌ها و توضیحات همراه این عکس‌ها را شامل می‌شود. در این بخش از کتاب «سرزمین جدید» با عکس‌های مختلفی مواجهیم که هم نشانگر آثار تاریخی ایران هستند و هم مظاهر و فرایند مدرن‌سازی در ایران را نشان می‌دهند و همچنین مناظر روستایی و شهری ایران را معرفی می‌کنند.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «سرزمین جدید»
کتاب «سرزمین جدید: ایران در آغاز پهلوی» با ترجمه و مقدمۀ سعید فیروزآبادی و مقدمه‌ای به‌قلم علی دهباشی در نشر هنر معاصر منتشر شده است.
دکتر سعید فیروزآبادی، متولد 1344 در تهران، استاد دانشگاه، محقق، مؤلف و مترجم ایرانی است. فیروزآبادی دارای دکترای زبان آلمانی و استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی است. فعالیت‌های علمی و پژوهشی او عمدتاً در حوزه‌های ادبیات، فلسفه، ادبیات تطبیقی، مطالعات ایرانشناسی و آموزش زبان آلمانی است.
فیروزآبادی فعالیتهایی چون تدریس در دانشکدۀ مطالعات جهان و دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران، همکاری در نگارش و سرپرستی فرهنگ خاورشناسان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دبیری مجموعۀ بزرگان اندیشه و هنر در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه را در کارنامۀ کاری خود دارد.
از آثار تألیفی سعید فیروزآبادی می‌توان به کتاب‌های «بازتاب ادبیات آلمانی در ایران: کتابشناسی آثار ادبی ترجمه شده آلمانی به فارسی از آغاز تا امروز» و «پانزده گفتار در باب ترجمه» و از ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «رنج‌های ورتر جوان»، «فراسوی نیک و بد»، «دجّال»، «زایش تراژدی»، «سفر به کوهستان رویاها: خاطرات و گزارشی از ایران سال‌های 1312 – 1320» و «اعتراف من» اشاره کرد.