علم اقتصاد و چپ گفت و گو با اقتصاد دانان مترفی

کتاب «علم اقتصاد و چپ» به‌کوشش و ‌ویراستاری سی. جِی. پُلیکرونیو
بیست‌وچهار گفت‌وگو با گروهی از اقتصاددانان دانشگاهیِ دگراندیش مترقیِ چپ‌گرا. کتاب «علم اقتصاد و چپ: گفت‌وگو با اقتصاددانان مترقّی»، با عنوان اصلی Economics and the Left: Interviews with Progressive Economists، مجموعه‌ای است از مصاحبه‌های مکتوب با اقتصاددانانی که بیشترشان متولد امریکا هستند و به کار در دانشگاه‌های امریکا مشغولند و بعضی از آن‌ها هم در کشورهای دیگری، مثل برزیل و کرۀ جنوبی و هند و چین و ترکیه و پاکستان و...، متولد شده و رشد کرده‌اند و در دانشگاه‌های این کشورها لیسانس گرفته‌اند اما این گروه هم اغلب از دانشگاه‌های امریکا و انگلستان دکترای اقتصاد گرفته‌اند.
چنانکه اشاره شد کار علمی بیشتر اقتصاددانان طرف گفت‌وگو در کتاب «علم اقتصاد و چپ» در دانشگاه‌های امریکا است اما شش نفر از این اقتصاددانان به کار در دانشگاه‌های انگلیس، برزیل و آفریقای جنوبی مشغولند.
گفت‌وگوهای کتاب «علم اقتصاد و چپ» توسط ‌ سی. جِی. پُلیکرونیو انجام شده و به‌ویراستاری او در این کتاب گردآمده‌اند.
در کتاب «علم اقتصاد و چپ» پای صحبت تعداد زیادی از اقتصاددانان چپ می‌نشینیم و با زندگی علمی و تجربه‌های زیستۀ آن‌ها و دیدگاه‌ها و فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی‌شان آشنا می‌شویم و نظرات و راهکارهای هر یک از آنان را دربارۀ اقتصاد برابری‌جویانه، به‌عنوان بدیلی برای اقتصاد راست‌گرای طرفدار بازار آزاد، می‌خوانیم.
گفتنی است که مصاحبه‌های کتاب «علم اقتصاد و چپ» پیش از شیوع همه‌گیری کرونا آماده شده بوده‌اند اما با همزمانی آماده شدن این گفت‌وگوها برای انتشار به‌صورت کتاب با شیوع کووید - 19، پُلیکرونیو سؤالاتی را هم دربارۀ ویروس کرونا به سؤالات اولیۀ خود اضافه کرده و از مصاحبه‌شوندگان خواسته است که به این سؤالات هم جواب دهند.
متن اصلی کتاب «علم اقتصاد و چپ» اولین بار در سال 2021 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «علم اقتصاد و چپ»
گفت‌وگوهای کتاب «علم اقتصاد و چپ» به‌صورت مکتوب انجام شده‌اند و پُلیکرونیو، چنانکه خود در مقدمه‌اش بر این کتاب توضیح می‌دهد، پرسش‌هایی خاص با رویکردی واحد را برای هر یک از مصاحبه‌شوندگان فرستاده و از آن‌ها خواسته است که به‌صورت مکتوب به این پرسش‌ها پاسخ دهند.
بیست‌وچهار اقتصاددان طرف گفت‌وگوی پُلیکرونیو در کتاب «علم اقتصاد و چپ» همگی از اقتصاددان طرفدار عدالت اقتصادی و منتقد اقتصاد نئولیبرالی طرفدار بازار آزاد هستند و البته هرکدام، در عین اشتراک کلی رویکردشان در اقتصاد، دیدگاه‌های خاص خود را دارند.
پُلیکرونیو در مقدمۀ کتاب «علم اقتصاد و چپ»، در معرفی رویکرد فکری و عملی اقتصاددانانی که در این کتاب با آن‌ها مصاحبه کرده است می‌نویسد: «در این کتاب مصاحبه‌های انجام‌شده با بیست‌وچهار اقتصاددان که تمام تلاش‌شان در طول زندگی مصروف تفسیر و تغییر جهان برای بهتر شدن گردیده، ارائه می‌شود. این بیست‌وچهار نفر همگی در کارشان جعبه‌ابزاری از مهارت‌های فنی رشتۀ خود را به همراه داشته‌اند؛ اما بسیار مهم‌تر از آن، تمام آن‌ها همچنین افرادی متعهد به اصول برابری‌جویی، دموکراسی، و عقلانیت زیست‌بومی هستند. آن‌ها همگی تعهدات خود را به راه‌های مختلف به اجرا گذاشته‌اند هم از طریق کار پژوهشی به‌عنوان اقتصاددان و هم درگیری در عرصه‌های سیاست‌گذاری اقتصادی.
تمام بیست‌وچهار نفری که با آن‌ها مصاحبه کرده‌ام، به‌گونه‌ای چشمگیر راه خود را از شعارهای علم اقتصاد راست‌اندیش (ارتدوکس) متعلق به جریان اصلی جدا کرده‌اند، اما درعین‌حال همگی رویکرد متعلق به خود را در کار پژوهشی و مداخله در سیاست‌گذاری شکل داده‌اند. آن‌ها، بر روی هم، به اَشکال ابداعی و مؤثر مسائل مربوط به تعارضات طبقاتی، نابرابری نژادی و جنسیتی، بی‌ثباتی سیستمیِ نظام مالی، امپریالیسم، بحران اقلیمی، نابرابری جهانی، فقر، و راهبردهای توسعه‌ای تحت هدایت دولت را به‌صورت بحث‌های مطرح در آورده‌اند.
کارهای آن‌ها همگی ادای سهمی بنیادی به درک نحوۀ عملکرد و سوء‌عملکرد اقتصادها و جوامع سرمایه‌داری هستند.»
بیست‌وچهار اقتصاددانی که مصاحبه با آن‌ها را در کتاب «علم اقتصاد و چپ» می‌خوانید عبارتند از: مایکل اَش، نلسون باربوزا فیلهو، جیمز ک. بویس، ها – جون‌چانگ، جِین داریستا، دایان اِلسون، جرالد اِپستین، نانسی فولبرِه، جِیمز ک. گالبرایت، تِرِزا گیلاردوچی، جایاتی گُش، آیلین گِرِیبِل، کوستاس لاپاویتساس، ژونگ‌جین لی، ویلیام میلبِرگ، لِئونسه اِندیک‌اومانا، آزلِم اُناران، رابرت پولین، مَلکُم سایِر، جولیِت شور، انور شیخ، ویلیام اِسپریگز، فیونا تِرِگِنا و توماس وایسکاپف.
در ابتدای هر مصاحبه، معرفی‌ای کوتاه از مصاحبه‌شونده هم آمده است.

دربارۀ سی. جِی. پُلیکرونیو، مصاحبه‌گر و ویراستار کتاب «علم اقتصاد و چپ»
سی. جِی. پُلیکرونیو (C.J. Polychroniou) متخصص علوم سیاسی، اقتصاددان سیاسی، روزنامه‌نگار و مؤلف است. او در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی متعددی در اروپا و امریکا به کار و تدریس پرداخته است.
علاقه‌ها و دغدغه‌های پژوهشی اصلیِ پُلیکرونیو سیاست و اقتصاد سیاسی امریکا، ادغام اقتصادی اروپا، جهانی شدن، تغییرات اقلیمی و اقتصاد محیطی و نیز ساختارشکنی پروژۀ سیاسی – اقتصادی نئولیبرالیسم را شامل می‌شود.
از پُلیکرونیو مقالات بسیاری در مجلات و روزنامه‌ها و وبسایت‌های خبری معروف منتشر شده است. از آثار او می‌توان به کتاب‌‌های «بحران اقلیمی و قرار جدید سبز: اقتصاد سیاسی نجات کرۀ زمین» (به‌همراه نوآم چامسکی و رابرت پولین) و «پرتگاه: نئولیبرالیسم، همه‌گیری، و نیاز فوری به تغییر بنیادی» (مجموعه مصاحبه‌های پُلیکرونیو با نوآم چامسکی) اشاره کرد.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «علم اقتصاد و چپ»
کتاب «علم اقتصاد و چپ: گفت‌وگو با اقتصاددانان مترقّی» با ترجمه و مقدمۀ پیروز اشرف در انتشارات جهان کتاب منتشر شده است.
پیروز اشرف، متولد 1332، مترجم ایرانی است. از دیگر ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «روسیۀ بدون پوتین: پول، قدرت و افسانه‌های جنگ سرد نوین»، «تکنولوژی‌های انقلابی و تأثیرات آن بر زندگی حال و آینده»، «دنیای پنهان نفت» و «سقوط اقتصادی 2008: چگونه یک دهه درگیری با بحران‌های مالی جهان را تغییر داد» اشاره کرد.