از مشت تا مسلسل یک قرن با جنبش های مسلحانه جهان

کتاب «از مشت تا مسلسل» نوشتۀ کاوه باسمنجی
سِیری در جنبش‌های مسلحانۀ قرن بیستم و قرن اخیر و گزارشی از تاریخچۀ این جنبش‌ها. کاوه باسمنجی در کتاب «از مشت تا مسلسل: یک قرن با جنبش‌های مسلحانۀ جهان» از جنبش‌ها و مبارزات مسلحانه و گروه‌های تروریستی‌ای نوشته است که در قرن بیستم و قرن اخیر در سراسر جهان، در آسیا، اروپا، امریکای لاتین، ایالات متحده و آفریقا ظهور کردند و هدفشان تغییر وضع موجود و تحقق اهداف و آرمان‌ها و عقاید و باورهایشان از طریق عملیات مسلحانه بود.
کتاب «از مشت تا مسلسل» گزارش‌هایی تاریخی دربارۀ گروه‌هایی است که در قرن بیستم و قرن بیست‌ویکم، در نقاط مختلف دنیا، برای تحقق اهدافشان سلاح به دست گرفتند و از کشتن به‌عنوان روشی برای پیشبرد اهداف و آرمان‌هایشان، از جمله رسیدن به استقلال، از بین بردن مخالفان عقیدتی خود، براندازی حکومت‌های نادلخواه‌شان و نابودی کسانی که از آن‌ها نفرت داشتند استفاده کردند.
کتاب «از مشت تا مسلسل» از نمونه‌های گوناگون کشتن به‌خاطر عقیده، کشتن به‌خاطر برقراری عدالت، کشتن به‌خاطر سرنگونی یک حکومت مستقر، کشتن برای استقلال، کشتن به‌خاطر تفاوت نژادی و انواع کشتن‌هایی که ریشه در باور و عقیده و آرمانی جمعی و گروهی و سیاسی و اجتماعی دارند سخن می‌گوید و تاریخ جنبش‌ها و عملیات مسلحانۀ صدو‌بیست سال اخیر را، از خلال ارائۀ تاریخچۀ شکل‌گیری و فعالیت‌های جنبش‌های مسلحانۀ گوناگونی که در این صدو‌بیست سال پدید آمدند، روایت می‌کند.
کتاب «از مشت تا مسلسل» منبعی برای مطالعه و تحقیق دربارۀ بسیاری از گروه‌ها و جنبش‌های مسلحانه‌ای است که با اهداف و آرمان‌ها و رویکردهای گوناگون، از قرن بیستم به این سو، در نقاط مختلف جهان پا گرفتند.

مروری بر کتاب «از مشت تا مسلسل»
وقتی از جنبش‌ها و مبارزات مسلحانۀ سیاسی و عقیدتی حرف می‌زنیم شاید یکی از پرسش‌هایی که به ذهن بیاید وجوه اشتراک و تفاوت مبارزۀ مسلحانه با تروریسم است. کاوه باسمنجی در پیش‌گفتار کتاب «از مشت تا مسلسل» به همین موضوع می‌پردازد و با رجوع به تعاریف گوناگونِ موجود از تروریسم از ناروشنیِ مرز میان مبارزه و عملیات مسلحانه و تروریسم سخن می‌گوید.
در پیش‌گفتار کتاب «از مشت تا مسلسل» همچنین تاریخچه‌ای فشرده و مختصر از مبارزات مسلحانه در قرن بیستم ارائه شده و از عوامل و انگیزه‌های اصلی و عمدۀ چنین مبارزاتی سخن رفته و نیز از اینکه چه فرقی بین مبارزات مسلحانۀ قرن بیستم به‌بعد با مبارزات مسلحانه‌ای که قبل از قرن بیستم در جهان اتفاق افتاده‌اند وجود دارد.
کتاب «از مشت تا مسلسل» انواع مبارزات مسلحانۀ صدوبیست سال اخیر را دربرمی‌گیرد و به روایت تاریخچه و عملکرد این جنبش‌ها می‌پردازد.
کتاب «از مشت تا مسلسل» از پیش‌گفتار و بیست‌وهفت فصل تشکیل شده است. هر فصل از کتاب «از مشت تا مسلسل» به معرفی یک جنبش مسلحانه اختصاص دارد و فصل‌ها، برحسب منطقه‌ای که جنبش‌های مسلحانه در آن‌ها پدید آمده، در شش بخش «اروپا»، «خاورمیانه»، «امریکای لاتین»، «ایالات متحده»، «آسیا» و «آفریقا» تنظیم شده‌اند.
ارتش جمهوری‌خواه ایرلند، اِتا، بریگاد سرخ، اخوان‌المسلمین، فدائیان اسلام، طالبان، القاعده، داعش، جنبش مسلحانۀ چه‌گوارا و فیدل کاسترو، کوکلوکس‌کلان، هواشناسان، ببرهای تامیل، فرقۀ آئوم و جنگ‌سالاران سومالی از جمله گروه‌ها و جنبش‌های مسلحانه‌ای هستند که در کتاب «از مشت تا مسلسل» به آن‌ها پرداخته شده است.
در بخشی از پیش‌گفتار کتاب «از مشت تا مسلسل» دربارۀ آن‌چه در این کتاب آمده و طیف متنوع جنبش‌های مسلحانه‌ای که این کتاب به روایت آن‌ها و ارائۀ گزارشی از تاریخچۀ پیدایی و عملکرد و ایدئولوژی و اهداف و آرمان‌ها و مرام و مسلک‌شان پرداخته است، می‌خوانید: «آنچه در این صفحات گرد آمده، مجموعه‌ای است رنگارنگ از تاریخچۀ جنبش‌های مسلحانه در یکصد و بیست سالِ گذشته. در یک طرف، مبارزاتی که هدف‌شان استقلال یا جدایی‌خواهی بوده است – از ایرلند تا قبرس، و از کنیا تا سریلانکا و اندونزی. در سوی دیگرِ طیف، به گروه‌ها و سازمان‌هایی برمی‌خوریم که آرمان‌شان سرنگونی حکومت مستقر یا نظام حاکم بوده است. مبارزات کاسترو در کوبا برجسته‌ترین نمونه از این دست به‌شمار می‌آید. اما در این میان، گروه‌هایی را هم می‌بینیم با هدف‌هایی یا بسیار کلان یا بس خیال‌بافانه. بارزترین این‌ها، سازمان "القاعده" است که به جنگ کلّ جهان غرب رفته و در این راه از به کار بستن هیچ روش و تهمیدی روی‌گردان نیست. و البته سرورستیزانِ (آنارشیست‌ها) آرمان‌خواهی هم بوده‌اند که عمدتاً در دهۀ هفتاد میلادی، خشونت را راه علاج نارسایی‌های جامعه تشخیص دادند – بادر – ماینهوف در آلمان، بریگاد سرخ در ایتالیا، و گروه‌های شورشیِ کوچک در ایالات متحده. نمونه‌هایی از آنارشیسم و نیهیلیسم مطلق و بی‌منطق – هر منطقی – هم در این میان به چشم می‌خورد، از جمله فرقۀ آئوم در ژاپن که برای رسیدن به آرمانش، انتشار گاز سمی در میان مسافران مترو را بهترین راه تشخیص داد.»
کتاب «از مشت تا مسلسل: یک قرن با جنبش‌های مسلحانۀ جهان» در انتشارات بایگانی منتشر شده است.

دربارۀ کاوه باسمنجی، نویسندۀ کتاب «از مشت تا مسلسل»
کاوه باسمنجی، متولد 1340، روزنامه‌نگار و مترجم ایرانی است. از ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «ناقوس جدایی: مجموعۀ کامل اشعار پینک فلوید»، «خاطرات نورنبرگ: یادداشت‌های روزانۀ روانشناس زندان از ملاقات با محکومان» و «وصایای تحریف‌شده» اشاره کرد.