محاوره طالب و مطلوب مکاتبات آرنت-یاسپرس 1969-1926

کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» اثر هانا آرنت و کارل یاسپرس
نامه‌نگاری‌های دو فیلسوف بزرگ قرن بیستم. کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب: مکاتبات آرنت – یاسپرس (1969 – 1926)»، با عنوان اصلی Hannah Arendt/Karl Jaspers Briefwechsel, 1926-1969 و عنوان انگلیسی Hannah Arendt/Karl Jaspers Correspondence, 1926-1969، مجموعۀ مکاتباتی است که هانا آرنت و کارل یاسپرس، دو فیلسوف مطرح قرن بیستم، بین سالهای 1926 تا 1969، باهم داشته‌اند.
آرنت و یاسپرس در نامه‌نگاری‌هایی که در کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» گردآوری و منتشر شده از موضوعات مختلف و متنوعی حرف می‌زنند؛ هم از موضوعات شخصی و هم از موضوعات عمومی. از همین رو کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» منبعی خواندنی و کارآمد برای شناخت دقیق‌تر شخصیت و زندگی این دو فیلسوف و نوع رابطۀ آن‌ها با یکدیگر و نیز درکی روشن‌تر از دیدگاه‌های آن‌هاست.
کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» همچنین تصویری از زمانۀ پرتلاطمی به‌دست می‌دهد که آرنت و یاسپرس در آن زیستند.
ویراستاران متن اصلی کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» لوته کهلر و هانس سانر هستند.

مروری بر کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب»
نامه‌های خصوصی مشاهیر وجوهی از زندگی و شخصیت و اندیشۀ آن‌ها را عیان می‌کند که چه‌بسا در گفته‌ها و نوشته‌های رسمی‌شان، دست‌کم به‌شکل صریح و عریان، عیان نباشد و به‌چشم نیاید. نامه‌های خصوصی هانا آرنت و کارل یاسپرس در کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» هم از این قاعده مستثنی نیست.
هانا آرنت و کارل یاسپرس در نامه‌هایی که از آن‌ها در کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» منتشر شده است، بی‌آنکه در فکر این باشند که این نامه‌ها روزی منتشر می‌شوند و بی‌شمار آدم در سراسر جهان آن‌ها را خواهند خواند، هرچه دل تنگشان خواسته گفته‌اند و از هر دری، راحت و بدون تعارف و پرده‌پوشی و ملاحظه، حرف زده‌اند.
کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» موضوعات گسترده و متنوع و فراوانی را در بر می‌گیرد؛ از موضوعات شخصی و خصوصی گرفته تا موضوعات عمومی و فلسفی و اجتماعی و سیاسی و... .
اما آن‌چه کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» را خواندنی‌تر می‌کند گسترۀ زمانی وسیعی است که نامه‌های این کتاب دربردارندۀ آن هستند. این نامه‌ها از سال 1926 آغاز می‌شوند و تا سال 1969 ادامه می‌یابند. البته پس از مهاجرت هانا آرنت از آلمان وقفه‌ای در نامه‌نگاری بین او و یاسپرس می‌افتد اما بعد از این وقفه باز نامه‌نگاری‌های آن‌ها از سر گرفته می‌شود. بنابراین در کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» با سِیرِ تحول رابطۀ دو فیلسوف و نیز تحول فکری‌شان هم مواجهیم. آرنت بیست‌ساله بود که با یاسپرس شروع به نامه‌نگاری کرد. آن زمان او شاگرد یاسپرس بود و رابطه‌شان رابطه‌ای استاد و شاگردی بود اما این رابطه بعدها به دوستی‌ای نزدیک تبدیل شد و سِیرِ این تحول را در کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» می‌توانیم ببینیم.
کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» نه‌فقط نمایانگرِ شیوۀ زندگی و تفکر و کارِ هانا آرنت و کارل یاسپرس، بلکه بیانگر تجربه‌ای که آن‌ها در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم از سر گذراندند نیز هست.
آرنت و یاسپرس در کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» هردو خود و افکارشان را بی‌تعارف روی دایره ریخته‌اند. آرنت در نامه‌هایی که بعد از مهاجرت به امریکا به یاسپرس نوشته است از این کشور و دانشگاه‌هایش و نیز از سیاست امریکا، از جمله از مک‌کارتیسم، سخن می‌گوید و همچنین از آلمان و هولوکاست و بسیار دغدغه و مسئله و موضوع دیگر که ذهنش را به خود مشغول کرده است.
یاسپرس نیز در مکاتبات خود با آرنت از مسئلۀ آلمانی‌ها حرف می‌زند و همچنین از اسپینوزا و هایدگر و دوران پیری و بازنشستگی و آینده و سرنوشت انسان در این کرۀ خاکی و دیگر چیزهایی که ذهنش با آن‌ها مشغول است.
کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» نه‌تنها تصویری از شخصیت آرنت و یاسپرس، که همچنین تصویری از قرن بیستم و مسائل و بحران‌های آن از منظر دو فیلسوف بزرگ و نقاد است.
کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب» از مقدمه‌ای به‌قلم لوته کهلر و هانس سانر، ویراستاران متن اصلی کتاب، یادداشتی برای انتشار کتاب در امریکا و متن نامه‌های هانا آرنت و کارل یاسپرس تشکیل شده است.

دربارۀ هانا آرنت و کارل یاسپرس
هانا آرنت (Hannah Arendt)، زادة 1906 در آلمان و درگذشته به سال 1975 در امریکا، از فیلسوفان و نظریه‌پردازان سیاسی مطرح قرن بیستم است. آرنت یهودی بود و با قدرت گرفتن نازی‌ها در آلمان از کشور خود به فرانسه گریخت و از آنجا نیز، به‌دلیل اینکه فرانسه نیز داشت به اشغال آلمان نازی درمی‌آمد، به امریکا مهاجرت کرد. وضعیت مهاجران و آوارگان و پناهندگان سیاسی یکی از دغدغه‌های آرنت بود و در مباحث نظری‌اش به این موضوع می‌پرداخت. او همچنین در مدتی که در فرانسه اقامت داشت با سازمانی که کودکان یهودی بی‌سرپرست را به فلسطین انتقال می‌داد همکاری می‌کرد.
آرنت در دانشگاه و در رشتۀ فلسفه شاگرد مارتین هایدگر، ادموند هوسرل و کارل یاسپرس بود. زمینۀ اصلی کار فلسفی او فلسفه و نظریۀ سیاسی بود. نظریات آرنت درباب توتالیتاریسم، حقوق بشر و مسئلۀ شَر از جمله نظریات مطرح او در حوزۀ فلسفۀ سیاسی هستند.
از آثار هانا آرنت می‌توان به کتاب‌های «عناصر و خاستگاه‌های حاکمیت توتالیتر»، «وضع بشر»، «آیشمن در اورشلیم: گزارشی در باب ابتذال شَر»، «محبت و آگوستین قدیس» و «انقلاب» اشاره کرد.

کارل تئودور یاسپرس (Karl Theodor Jaspers)، متولد 1883 و درگذشته به سال 1969، روانپزشک و فیلسوف آلمانی – سوئیسی بود. یاسپرس از متفکران تأثیرگذار بر الهیات و روانشناسی مدرن است. او را یکی از نمایندگان اصلی اگزیستانسیالیسم در آلمان می‌دانستند اگرچه یاسپرس خود این برچسب را قبول نداشت.
از آثار کارل یاسپرس می‌توان به کتاب‌های «ماهیت روان‌درمانی: ارزیابی انتقادی»، «فلسفۀ اگزیستانس»، «زندگینامۀ فلسفی من» و «فیلسوفان بزرگ» اشاره کرد.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب»
کتاب «محاورۀ طالب و مطلوب: مکاتبات آرنت – یاسپرس (1969 – 1926)» با ترجمه و مقدمۀ فرهنگ رجایی در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است. اساس این ترجمه، متن انگلیسی کتاب بوده است.
فرهنگ رجایی، متولد 1331 در روستای خسبیجانِ اراک، متفکر و پژوهشگر علوم سیاسی و مترجم ایرانی است. رجایی بعد از گرفتن لیسانس از دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در امریکا ادامۀ تحصیل داد. او بیش از دو دهه عضو هیئت علمی دانشگاه کارلتون در کانادا بوده است.
رابطۀ فرهنگ و سیاست از موضوعات مورد علاقۀ فرهنگ رجایی است و از همین رو، هم در دانشکده‌های علوم سیاسی و هم در دانشکده‌های فلسفه و تاریخ و علوم اجتماعی تدریس کرده است. او همچنین از استادان دانشکدۀ امر انسانی بود. برنامۀ درسی این دانشکده برمبنای شاه‌کتاب‌ها یا کتاب‌های ماندگار تدوین و تنظیم شده و رجایی در این دانشکده کتاب «وضع بشر» هانا آرنت را درس می‌داد. فرهنگ رجایی در ایران نیز در دانشگاه‌های مختلفی، از جمله دانشگاه‌ تهران، دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه شهید بهشتی، درس داده است.
هویت ایرانی، اندیشۀ سیاسی، وضع بشر و انسان‌ورزی از اصلی‌ترین موضوعاتی‌اند که فرهنگ رجایی در مطالعات و پژوهش‌های خود آن‌ها را دنبال می‌کند. از او آثار تألیفی متعددی، هم به فارسی و هم به انگلیسی، و نیز ترجمه‌های زیادی منتشر شده است.
از آثار تألیفی فرهنگ رجایی به زبان فارسی می‌توان به «بازیگری در باغ هویت ایرانی؛ سرنمونی حافظ»، «معرکۀ جهان‌بینی‌ها در خردورزی سیاسی و هویت ما ایرانیان»، «اندیشه و اندیشه‌ورزی»، «مُشکِلِۀ هویت ایرانیان امروز: ایفای نقش در عصر یک تمدن و چند فرهنگ» و از ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «محبت و آگوستین قدیس»، «زندگی فضیلت‌مند در عصر سکولار» و «فهم نظریه‌های سیاسی» اشاره کرد.
کتاب «حضور و امر سیاسی؛ هنر انسان‌ورزی» نیز از جمله آثار تألیفی‌ای است که از فرهنگ رجایی به زبان انگلیسی منتشر شده است.