وقتی ما مردگان سر برداریم

وقتی ما مردگان سر برداریم
آخرین نمایشنامۀ هنریک ایبسن؛ اثری که بزرگانی چون جورج برنارد شاو و جیمز جویس آن را ستوده‌اند. روبک، شخصیت اصلی نمایشنامۀ وقتی ما مردگان سر برداریم ، مجسمه‌ساز مشهوری است که پس از سالها دوری از زادگاه خود، اکنون به همراه همسرش به آنجا بازگشته و دیدار او در زادگاهش با زنی که زمانی مُدل‌اش بوده، کشمکش اصلی نمایشنامه را رقم می‌زند.
در بخشی از این نمایشنامه می‌خوانیم:
«مایا: فکر می‌کنی سفر دریایی حالتو بهتر می‌کنه؟
روبک: خب، درهرحال خودش تنوعیه.
مایا: خب، باشه، اگه فکر می‌کنی برات خوبه...
روبک: برای من خوب باشه؟ من؟ من هیچ‌طوریم نیست.
مایا: (بلند می‌شود به‌ سوی او می‌رود.) چرا، هست روبک؛ خودتم حتماً اینو می‌دونی.
روبک: آخه مایای عزیز، مثلاً چه‌م می‌تونه باشه؟
مایا: (از پشت سر او، روی صندلی‌اش خم می‌شود.) تو بگو. تازگیا مدام این‌در و اون‌در می‌زنی و آروم و قرار نداری؛ یه‌جا بند نمی‌شی، نه تو وطنت، نه خارج. این اواخر مردم‌گریزم شده‌ی.
روبک: (اندکی طعنه‌آمیز) جدی؟ تو هم متوجه شده‌ی؟
مایا: هرکی تو رو بشناسه محاله متوجه نشه. ولی، فکر کنم، از همه بدتر اینه که شور و حال کارکردن تو وجودت مُرده.
روبک: واقعاً؟
مایا: یادته قبلاً چقدر کار می‌کردی؟ ... یه‌بند از صب تا شب.
روبک: (با اندوه) آره، قبلاً.
مایا: ولی از وقتی که شاهکارِتو تموم کردی...
روبک: (غرق در فکر، تأیید می‌کند.) روز رستاخیز.
مایا: آره، که همۀ دنیا به نمایشش گذاشتن و مشهورت کرد...
روبک: شاید اشکال کار همین‌جاست، مایا.»
نمایشنامۀ وقتی ما مردگان سر برداریم با ترجمه و مقدمۀ بهزاد قادری در نشر بیدگل منتشر شده است.
دربارة نویسنده: هنریک ایبسن (1906 – 1828)، نمایشنامه‌نویس و شاعر نروژی.