خاستگاه های سرمایه داری غیرلیبرال (نهادگرا) مقایسه آلمان و ژاپن

کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» به‌ویراستاری ولفگانگ استریک و کوزو یامامورا
مقایسه‌ای میان دو نظام اقتصادی غیرلیبرال از منظر نهادگرایی. کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال: مقایسه آلمان و ژاپن»، با عنوان اصلی The Origins of Nonliberal Capitalism: Germany and Japan in Comparison، تحلیلی اقتصادی، سیاسی، تاریخی و جامعه‌شناختی از نظام‌های اقتصادی آلمان و ژاپن است که هر دو جزو نظام‌های اقتصادی غیرلیبرال به حساب می‌آیند.
در کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» از منظر دستگاه نظری نهادگرایی به مقایسۀ دو کشور آلمان و ژاپن، به‌لحاظ سیستم اقتصادی این دو کشور، پرداخته شده و نوع سیاست‌گذاری و مدل اقتصادی این دو کشور مورد بررسی قرار گرفته است.
نویسندگان کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» در این کتاب، دو کشور مشابه از نظر نظام اقتصادی را با توجه به تفاوت‌های میان این دو کشور، از نظر شیوه و راه و روش هر یک از آن‌ها در پایه‌گذاری و شکل‌دهی به یک اقتصاد غیرلیبرالی، مورد تحلیل قرار داده‌اند.
در کتاب «خاستگاه‌های اقتصادی غیرلیبرال» می‌بینیم که دو کشور آلمان و ژاپن، به‌رغم شباهت کلی‌شان به یکدیگر از نظر مدل اقتصاد غیرلیبرالی، چگونه هرکدام به سبک و سیاق خاص خودشان غیرلیبرال‌اند و چطور اقتصاد غیرلیبرالی را در مدل‌های سرمایه‌داری ملی ادغام کرده‌اند.
کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» کتابی است مناسب پژوهشگران و دانشجویان اقتصاد و نیز برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران اقتصادی.
متن اصلی کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» اولین بار در سال 2001 منتشر شده است. این کتاب حاصل کارِ گروهی از نویسندگان است و ویراستاران آن ولفگانگ استریک و کوزو یامامورا هستند.

مروری بر کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال»
کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» صرفاً از منظری اقتصادی به توضیح و تحلیل و مقایسۀ سرمایه‌داری غیرلیبرال آلمان و ژاپن نمی‌پردازد. در این کتاب از منظری تاریخی و سیاسی و اجتماعی نیز به مقایسه و تحلیل سیستم اقتصادی این دو کشور و چگونگی شکل‌گیری اقتصاد غیرلیبرال در آن‌ها پرداخته شده است.
در کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» نظام‌های اقتصادی آلمان و ژاپن در زمینه و چشم‌اندازی تاریخی و اجتماعی و سیاسی مورد بررسی قرار گرفته و ضمن معرفی و توضیح شیوه اجرای سیاست‌های اقتصادی غیرلیبرالی در هر کدام از این کشورها، ریشه‌ها و خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال و رَوَند شکل‌گیری آن در آلمان و ژاپن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» از پیش‌گفتار، مقدمه‌ای با عنوان «شناسایی خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال در آلمان و ژاپن» به‌قلم ولفگانگ استریک و پنج فصل تشکیل شده است. فصل‌های پنج‌گانۀ کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» عبارتند از: «حک‌شدگی نهادی اقتصاد بازار: مدل آلمان و تأثیر آن بر ژاپن» نوشتۀ گرهارد لهمبروخ، «ساخت دولت رفاه و سرمایه‌داری هماهنگ در ژاپن و آلمان» نوشتۀ فیلیپ مانو، «خاستگاه‌های حکمرانی شرکتی غیرلیبرال در آلمان و ژاپن» نوشتۀ گریگوری جکسون، «خاستگاه‌های سیستم‌های تأمین مالی بانک‌محور و بازارمحور: آلمان و ژاپن و ایالات متحده» نوشتۀ سیگورت ویتولز و «ظهور رژیم‌های آموزشی غیرلیبرال: مقایسه آلمان و ژاپن» نوشتۀ کاتلین تلن و ایکو کومه.
مقایسۀ انواع سرمایه‌داری، دلالت‌های واژه لیبرال، مدل‌های ملی سرمایه‌داری، جنبه‌هایی از تاریخ سرمایه‌داری غیرلیبرال در ژاپن و آلمان، گفتمان‌های اصلاحات محافظه‌کارانه، پارتیکولاریسم دولت رفاه، گمانه‌زنی‌ها در مورد چشم‌انداز سرمایه‌داری غیرلیبرال در آلمان و ژاپن، ظهور گفتمان سرمایه‌داری حک‌شده، بحران لیبرالیسم بازار و ظهور شرکت‌گرایی، اصلاحات اجتماعی دولتی در دوره میجی ژاپن، دگرگونی بزرگ و تدارک نظام سرمایه‌داری برای جنگ، ژاپن و مدل اقتصاد جنگی آلمان، آلمان غربی پس از جنگ و اقتصاد بازار اجتماعی، استراتژی‌های اقتصادی و سرمایه‌داری مدیریت‌شده در ژاپن پس از جنگ، هماهنگی اقتصادی و مداخله دولت رفاه، جنگ جهانی اول و آلمان دوره وایمار، پدرسالاری در دوره میجی، ظهور رژیم‌های تنظیم‌گری مالی لسه‌فری، بانکداری مختلط و تأمین مالی برای کشورهای قوی، بی‌ثباتی مالی و هزینه‌های اجتماعی، سیستم‌های بازنشستگی فردگرا در مقابل همبستگی، تکامل سیستم مهارت‌افزایی در آلمان و تحول سیستم مدیریت ژاپن از جمله موضوعاتی هستند که در فصل‌های مختلف کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» در ارتباط با نظام‌های اقتصادی ژاپن و آلمان به آن‌ها پرداخته شده است.

درباره ولفگانگ استریک و کوزو یامامورا، ویراستاران کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال»
ولفگانگ استریک (Wolfgang Streeck)، متولد 1946، جامعه‌شناس اقتصادی آلمانی است. استریک مدیر بازنشستۀ مؤسسۀ ماکس پلانک (مؤسسه‌ای مخصوص مطالعات اجتماعی در کلن آلمان) است. کار پژوهشی ولفگانگ استریک بر تحلیل اقتصاد سیاسی سرمایه‌داری متمرکز است. از آثار او می‌توان به کتاب‌های «سرمایه‌داری چگونه پایان خواهد یافت: جُستارهایی درباب یک سیستم شکست‌خورده» و «شکل‌گیری مجدد سرمایه‌داری: تغییر نهادی در اقتصاد سیاسی آلمان» اشاره کرد.

کوزو یامامورا (Kōzō Yamamura)، متولد 1934 و درگذشته به سال 2017، استاد مطالعات ژاپنی و مطالعات آسیای شرقی و نیز استاد اقتصاد و تجارت بین‌الملل در دانشگاه واشنگتن بود. از جمله آثاری که به‌ویراستاری یامامورا منتشر شده می‌توان به کتاب‌های «ظهور اقتصادی ژاپن مدرن» و «خدمات مدنی ژاپن و توسعه اقتصادی» اشاره کرد.

درباره ترجمۀ فارسی کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال»
کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال: مقایسه آلمان و ژاپن» با ترجمۀ زهرا عبدالمحمدی و مقدمۀ فرشاد مؤمنی در نشر نهادگرا منتشر شده است. زهرا عبدالمحمدی متولد 1371 است. او کتاب «مبارزه ایران برای استقلال اقتصادی: اصلاحات و ضد اصلاحات در دوران پس از انقلاب» را نیز، به همراه مهسا کریمی، به فارسی ترجمه کرده است.

رتبۀ کتاب «خاستگاه‌های سرمایه‌داری غیرلیبرال» در گودریدز: 3.50 از 5.