در باب جنگ

معرفی کتاب در باب جنگ

یک کتاب کلاسیک در حوزۀ علوم نظامی. کتاب در باب جنگ، با عنوان اصلی Vom Kriege و عنوان انگلیسی On War، از مهمترین منابع در حوزۀ استراتژی سیاسی – نظامی است. این کتاب که در قرن نوزدهم به زبان آلمانی نوشته و منتشر شده است، هنوز هم اثری تأثیرگذار بر تفکر استراتژیک نظامی است.

دربارۀ کتاب در باب جنگ

کارل فون کلاوزویتس در باب جنگ را نه‌فقط براساس مطالعات و تأملات نظری دربارۀ جنگ، بلکه با آمیختن این تأملات با تجربه‌های عینی خود از حضور در میدان جنگ نوشته است.
کتاب در باب جنگ نقطۀ تلاقی پژوهش نظری دربارۀ چیستی و ماهیت و فلسفۀ جنگ و وجوه گوناگون آن و تجربۀ واقعی نویسنده به‌عنوان یک نظامی دارای تجربۀ حضور در جنگ است. کلاوزویتس در این کتاب با نگاهی واقع‌بینانه به جنگ می‌نگرد و جنگ را جنبه‌ای دیگر از سیاست‌ورزی، منتها با ابزار و وسایلی متفاوت، می‌داند. او از همین رو در کتاب در باب جنگ پیوند بین جنگ و سیاست را مد نظر قرار می‌دهد.
در باب جنگ از موضوعاتی چون استراتژی نظامی، رویدادهای غیر قابل پیش‌بینی در میدان جنگ، ضرورتِ داشتن انعطاف در صحنۀ نبرد، وجوه روانشناختی و اخلاقی جنگ و هزار نکتۀ باریک‌تر از مو و کاربردی دربارۀ جنگ سخن می‌گوید و به جنگ از جنبه‌های مختلف می‌نگرد.
کتاب در باب جنگ از هشت بخش تشکیل شده است. بخش‌های هشت‌گانۀ این کتاب عبارتند از: «در باب ماهیت جنگ»، «در باب نظریۀ جنگ»، «در باب استراتژی به طور کلی»، «درگیری»، «قوای نظامی»، «پدافند»، «آفند» و «طرح‌های جنگی».
در باب جنگ با ترجمه و مقدمۀ مهدی شعبانی در انتشارات جقۀ فرهنگ منتشر شده است. ترجمۀ فارسی این کتاب با مؤخره‌ای به‌قلم برنارد برودی با عنوان «یک تفسیر (یا راهنمای خواندن کتاب)» همراه است.

بخشی از کتاب در باب جنگ

«جنگ چیزی نیست جز یک دوئل در مقیاس بزرگ‌تر. دوئل‌های بی‌شماری برای جبران جنگ انجام می‌شود، اما تصویری از آن به عنوان یک کل می‌تواند با تصور دو کشتی‌گیر شکل بگیرد. هر یک از طریق نیروی فیزیکی سعی می‌کند دیگری را وادار به انجام ارادۀ خود کند، هدف فوری او انداختن حریف است تا او را از مقاومت بیشتر ناتوان کند.
بنابراین جنگ یک عمل زور برای وادار کردن دشمن ما به انجام ارادۀ ما است. زور، برای مقابله با نیروی مخالف، خود را به ابداعات هنر و علم مجهز می‌کند. به همراهِ زور، محدودیت‌های نامحسوسی وجود دارد که به سختی قابل ذکر است و به عنوان قوانین و عرف بین‌المللی شناخته می‌شوند، اما به ندرت آن را تضعیف می‌کنند. زور، یعنی نیروی فیزیکی، زیرا نیروی اخلاقی وجود ندارد، مگر آنچه در حکومت بیان شده است و قانون، ابزار جنگ است. تحمیل ارادۀ ما بر دشمن هدف آن است. برای تأمین آن هدف، باید دشمن را ناتوان کنیم و این، در تئوری، غایت واقعی عمل جنگی است. آن غایت، جای هدف را می‌گیرد و آن را به عنوان چیزی که در واقع بخشی از خود جنگ نیست کنار می‌گذارد.»

دربارۀ کارل فون کلاوزویتس، نویسندۀ کتاب در باب جنگ

کارل فون کلاوزویتس (Carl von Clausewitz)، متولد 1780 و درگذشته به سال 1831، ژنرال ارتش پروس و نظریه‌پرداز نظامی بود. کلاوزویتس از نظریه‌پردازان مهم و برجستۀ علوم نظامی است. او در مباحث نظری‌اش در حوزۀ علوم نظامی بر جنبه‌های روانشناختی و سیاسی جنگ تأکید می‌کرد. کلاوزویتس در جنگ‌های ناپلئونی نیز حضور داشت.
در باب جنگ مهمترین اثر کارل فون کلاوزویتس است. این اثر البته در زمان حیات نویسنده‌اش ناتمام ماند و پس از مرگ کلاوزویتس، همسرش دست‌نوشته‌های آن را گردآوری، ویرایش و منتشر کرد.

کتاب در باب جنگ برای چه مخاطبانی مناسب است؟

مطالعۀ در باب جنگ را به همۀ علاقه‌مندان علوم نظامی پیشنهاد می‌کنیم.