سوژه و دازاین

کتاب «سوژه و دازاین: مفاهیم اساسی هستی و زمان» نوشتۀ فردریش ویلهلم فون هرمان
شرحی بر اصلی‌ترین مفاهیم یک اثر فلسفی کلاسیک. فردریش ویلهلم فون هرمان در کتاب «سوژه و دازاین: مفاهیم اساسی هستی و زمان» به تفسیر مفاهیم اساسی کتاب «هستی و زمان» مارتین هایدگر، که امروزه اثری کلاسیک در فلسفه به حساب می‌آید، پرداخته است. «هستی و زمان» یکی از آثار دشوار و پیچیده حوزه فلسفه است و به همین دلیل چه بسا خواندن شرح‌هایی بر این کتاب، که موضوعات کلیدی و اصلی آن را به خوبی و درستی بشکافد، کلیدی باشد برای ورود به متن اصلی کتاب و درک بهتر فلسفۀ اگزیستانسیالیستی هایدگر. کتاب «سوژه و دازاین» شرحی است از این دست که به قلم یک فیلسوف هایدگرشناس که خود از شاگردان برجستۀ مارتین هایدگر بوده نوشته شده است و از همین رو خواننده از طریق آن می‌تواند از مسیری قابل اعتماد وارد جهان فلسفی هایدگر شود و هستی را از منظر هایدگر بکاود و درک کند. البته باید توجه داشت که کتاب «سوژه و دازاین» از جنس کتاب‌های فلسفه به زبان ساده نیست. درواقع می‌توان گفت که مخاطبان اصلی کتاب «سوژه و دازاین» کسانی هستند که نه از سر تفنن بلکه به صورت تخصصی به مطالعۀ فلسفه می‌پردازند و اگر هم تحصیلاتشان فلسفه نیست اما مخاطبان جدی آثار فلسفی‌اند و علاقه و حوصلۀ کلنجار رفتن با دشواری‌های این وادی را دارند. برای چنین مخاطبانی کتاب «سوژه و دازاین» می‌تواند کتابی راهگشا برای درک بهتر و دقیق‌تر فلسفۀ مارتین هایدگر باشد باشد.

مروری بر کتاب «سوژه و دازاین»
فردریش ویلهلم فون هرمان در کتاب «سوژه و دازاین»، چنانکه از عنوان این کتاب پیداست، به واکاوی و شرح و توضیح و تفسیر دو مفهوم «سوژه» و «دازاین»، که از مفاهیم کلیدی و بسیار مهم در فلسفۀ هایدگر و کتاب «هستی و زمان» او هستند، پرداخته است. از همین رو می‌توان گفت که موضوع کتاب «سوژه و دازاین»، در معنای کلی‌تر، معنای هستی است. منتها هرمان در چارچوب مفاهیم هایدگری و اندیشه‌های هایدگر و زبان و تعبیرات خاص او و ضمن تفسیر هایدگر به طرح مباحث کلی هستی‌شناختی می‌پردازد و مخاطبانش را به‌واسطۀ هایدگر با پرسش‌ها و مسائل هستی‌شناختی درگیر می‌کند. هرمان همچنین در بخشی از کتاب «سوژه و دازاین» نسبت پدیدارشناسی هایدگر را با پدیدارشناسی هوسرل شرح می‌دهد و در بخشی دیگر نیز از رویکرد فلسفی هایدگر به مقولۀ زبان سخن می‌گوید.
کتاب «سوژه و دازاین» از پیشگفتارهای نویسنده بر چاپ‌های سوم و دوم این کتاب (اولی نوشته‌شده به ‌سال 2003 و دومی نوشته‌شده به ‌سال 1984) و پنج فصل تشکیل شده است که عبارتند از: «رهنمودهایی برای تفسیر "هستی و زمان"»، «زیست جهان و در - جهان - هستن»، «موقعیت‌ یافتگی و فهم در نسبت با پرسش هستی»، «زمان‌مندی دازاین و زمان هستی» و «هستی‌شناسی بنیادین زبان».
فصل پنجم کتاب «سوژه و دازاین» خود شامل هشت مبحث است که عبارتند از: «گشودگی و استعلا همچون حیطۀ پرسش از هستی‌شناسی بنیادینِ ذات اگزیستانسیال - هستی‌شناسی زبان»، «ویژگی هم‌سرآغازینگی اگزیستانسیال گفتار با یافتگی و فهم»، «ذات زبان به مثابه تشریح گشودگی خویشمندانه - برون‌خویشانه - افقی معنا: امر بندبندشده به مثابه کلیت دلالت گشوده خویشمندانه - برون‌خویشانه - افقی»، «شیوه بیان‌شدگی در کلیت کلماتی که اظهار می‌شود به مثابه نوعی هستی "جهانمندِ" ذات زبان: بدنمندی و اظهار»، «گفته‌شده گفتار، گفته، هم‌پیوندی و خوداظهارکنندگی به مثابه دقایق ساختاری تشریح گفتاری در قلمرو مکشوف‌شدگیِ (آشکارگی) هستنده»، «درباره تعیّن ذاتی شاعری در افق پرسش هستی‌شناختی بنیادین: امکانات اگزیستانسیال‌یافتگی و گفتار شاعرانه»، «بنیان برون‌خویشانه - افقیِ شنیدن و سکوت به مثابه امکانات اگزیستانسیالِ سخن گفتن گفتاری» و «جایگاه پدیدار اگزیستانسیالِ گفتار در "هستی و زمان": سنجش ایرادات نقادانه».
کتاب «سوژه و دازاین: مفاهیم اساسی هستی و زمان» با ترجمۀ احسان پویافر و فلورا عسکری‌زاده و مقدمه‌ای از مترجمان در معرفی نویسنده و توضیحاتی درباره انگیزه ترجمۀ این کتاب و نوع مواجهه با اندیشه‌های هایدگر و تفسیر و درک این اندیشه‌ها در ایران و ترجمه‌های فارسی کتاب «هستی و زمان»، در انتشارات پگاه روزگار نو منتشر شده است.

درباره فردریش ویلهلم فون هرمان، نویسنده کتاب «سوژه و دازاین»
فردریش ویلهلم فون هرمان (Friedrich-Wilhelm von Herrmann)، متولد 1934، فیلسوف آلمانی و متخصص و شارحِ فلسفۀ مارتین هایدگر است. هرمان از شاگردان هایدگر و در اواخر عمرِ این فیلسوف بزرگ آلمانی دستیار او بود. او همچنین در پروژه تصحیح و انتشار مجموعه آثار هایدگر حضور داشت. بسیاری از آثار مارتین هایدگر به‌تصحیح هرمان به چاپ رسیده است و از همین رو او را می‌توان یکی از برجسته‌ترین و معتبرترین هایدگرشناسان به شمار آورد. از آثار هرمان می‌توان به «هوسرل و تأملات دکارتی»، «فلسفۀ هنر هایدگر»، «راه و روش؛ درباره پدیدارشناسی تفکر تاریخ هستی»، «آگوستین و پرسش پدیدارشناختی از زمان»، «راه‌هایی در رویداد خویشمندساز؛ "افاداتی در فلسفه"»، «حقیقت، آزادی و تاریخ: پژوهشی سیستماتیک درباره نوشتۀ "درباره ذات حقیقت" هایدگر»، «تأملات دکارتی»، «لایبنیتس؛ متافیزیک به مثابه منادولوژی»، «مارتین هایدگر؛ حقیقت درباره دفترهای سیاه» و «استعلا و رخداد» اشاره کرد.

رتبۀ کتاب «سوژه و دازاین» در گودریدز: 4.46 از 5.