نگاهی از درون به سازمان چریک های فدایی خلق ایران

کتاب «نگاهی از درون به سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران» نوشته بهمن تقی‌زاده
تاریخچۀ گروه منشعب
کتاب «نگاهی از درون به سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران» نوشته بهمن تقی‌زاده با اتکا به اسناد و مصاحبه همچنین آشنایی با افرادی که در این گروه فعالیت می‌کردند، نوشته شده است. نویسنده در مسیر تحقیقاتش برای نوشتن کتابِ حاضر با افرادی ملاقات کرده که خاطرات ارزشمندی را در اختیارش قرار داده‌اند. همچنین کتاب، دارای اطلاعاتی از زندگی اجتماعی، فضای حاکم سیاسی و تعاملات تعدادی از افراد سازمان است تا خواننده بیشتر با تاریخچۀ این گروه منشعب از سازمان چریک‌های فدایی خلق آشنا شود.
گروه منشعب از سازمان چریک‌های فدائی خلق، شاخه‌ای از اقلیت سازمان چریک‌های فدائی خلق بود که در سال 1355 از سازمان جدا شد. این گروه حمایتگر و حامی بسط و گسترش فعالیت سیاسی در بین کارگران بود و از درگیری مسلحانه خودداری می‌کرد. گروه را تورج حیدری بیگوند رهبری می‌کرد و در سال 1356 گروه منشعب به حزب توده ایران پیوست. سازمان چریک‌های فدایی خلق در شرایطی بسیار سخت و دشوار فعالیت می‌کرد. گروه منشعب هم از شش نفر اعضای قبلی سازمان که زندانی سیاسی بودند شکل گرفته بود و به یک نفر و یک ایده محدود نمی‌شد.
نویسنده در مقدمه می‌نویسد: «نوشتن تاریخچۀ «گروه منشعب» از «سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران» به دو دلیل عمده دشوار است؛ نخست به این دلیل که با تاریخچۀ «سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران» پیوند ناگسستنی دارد ـ سازمانی مخفی که در شرایطی بسیار دشوار در شدیدترین تدابیر امنیتی فعالیت می‌کرد، زندگی مخفی و مسلحانه داشت و علنا به دشمنی اعلان جنگ مسلحانه داده بود که از همۀ امکانات سیستم‌های اطلاعاتی و امنیتی پشتیبانان آمریکایی و اسرائیلی و غربی‌اش استفاده می‌کرد. رفقا پیاپی کشته می‌شدند و همراه با خود اطلاعات با ارزش و گاه حتی اطلاعات هویتی خود را نیز می‌بردند.»
درباره کتاب «نگاهی از درون به سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران»
کتاب به سه بخش با نام‌های روایت من، روایت دیگران و از خاطرات دیگران دسته‌بندی می‌شود. در هر یک از بخش‌ها بر اساس خاطرات افراد و اسم مستعار آنها زندگی مخفی و مسلحانه آنها و فعالیت‌هایشان برای خواننده شرح داده می‌شود.
در بخشی از کتاب آمده است:
همۀ ما در خانواده می‌دانستیم که سید حسن تقی‌زاده، عموی پدرم، که هر سال عید به خانه‌اش می‌رفتیم، زندگی پر ماجرایی داشته است. اگر از هیچ‌چیز دیگری نمی‌خواستیم خبردار شویم، اما بسیار مشتاق بودیم هر چه می‌توانیم از زندگی او بفهمیم. پدران ما با عموی‌شان به خود و ما هویت می‌دادند و ما می‌خواستیم این هویت ناخواسته را خوب بشناسیم. همه می‌دانستیم که تقی‌زاده در جوانی‌اش بسیار تندوتیز بوده و اگر محمدعلی شاه گیرش می‌آورده، اگر تکه تکه‌اش نمی‌کرده، حداقل مانند ثقة‌الاسلام به دارش می‌آویخته است، اما او به سفارت انگلستان پناه می‌برد و زنده می‌ماند و از آن پس به تدریج از تب‌وتاب می‌افتد. آن زمان که من به یاد دارم، دیگر به علت کهولت رئیس سنا هم نبود. ما را در اتاق منتظر می‌گذاشتند و پس از مدتی وی را روی صندلی چرخدار برای دیدن برادرزاده‌ها‌یش و بچه‌‌هایشان می‌آوردند. تا آن‌جا که به یاد دارم، به عنوان مظهر و بازماندۀ مشروطیت روز مشروطیت او را به نزد شاه می‌بردند که در این اواخر با همان صندلی چرخدار شرفیاب می‌شد. اما قسمت دوم زندگی‌اش زیاد مطلوب ما جوان‌ها نبود. شاید اگر به دارش زده بودند یا به شکلی فجیع کشته شده بود، بیشتر به او احترام می‌گذاشتیم و به او افتخار می‌کردیم!
خلاف سید حسن، برادر و برادرزاده‌های پرشمار او با سیاست کاری نداشتند. اما هرقدر خانوادۀ پدری من از سیاست گریزان بودند، سیاست دامان‌شان را رها نمی‌کرد. از این‌رو، برخی برادرزاده‌های سید حسن، به ویژه معدود تحصیل کرده‌هاشان، از جمله پدر من، از وحشت آن‌که چپ افتادن رضاخان با تقی‌زاده، که آن را بو کشیده بودند، خطری را متوجه آن‌ها کند، نام‌شان را عوض کردند تا از بلا به دور بمانند. پدرم وقتی دوران سیاه رضا خان گذشت و فکر می‌کرد دیگر خطری تهدیدش نمی‌کند، نامش را مجددا به تقی‌زاده برگرداند. اما هر کاری می‌کردند، این نام به هر حال با سیاست پیوند داشت. از این‌رو، در کشاکش تدبیرِ خانه، در نبرد روزمره میان پدران و فرزندان، که معمولا با عدم درک نسل جوان و رفتار مستبدانۀ پدران همراه بود، سیدحسن تقی‌زادۀ عزیز که قاب عکسش در خانۀ تقریبا کل خانواده وجود داشت و برادرزاده‌های پر شمارش بدون استثناء به او عشق می‌ورزیدند و افتخار می‌کردند، آماجِ اولین حملات قرار می‌گرفت، و اگر دامان خانواده او را از گرد سیاست به کلی پاک بدانیم، لفظ «خائن» را که این‌جا و آن‌جا از سوی نسل‌های بعدی این و آن، نثار سید حسن می‌شد تا اندرون پدر مستبد خانواده را آتش بزند قطعا باید کلامی کاملا «سیاسی» داشت....
درباره چاپ و نشر کتاب «نگاهی از درون به سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران»
کتاب تألیفی «نگاهی از درون به سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران: تاریخچه گروه منشعب» را نشر نی برای علاقه‌مندان و دوستداران تاریخ سیاسی ایران چاپ و منتشر کرده است.